'Nuchtere Bob is geen held, maar ook geen loser'
"Bob jij of Bob ik?" Wie kent 'm niet, de slogan van de overheidscampagne tegen rijden onder invloed van alcohol? De campagne bestaat precies 15 jaar, en is een succes volgens het ministerie van Infrastructuur. Maar waar is dat succes aan te danken?
"Aan de ene kant is Bob door de makers nooit als 'sukkel' of 'loser' afgeschilderd, aan de andere kant is het ook geen held", zegt hoogleraar consumentengedrag Bob Fennis, wiens naam overigens niets met de campagne te maken heeft. "Puur toeval, al ben ik natuurlijk trots dat de campagne mijn naam draagt."
In 2001 werd het eerste Bob-spotje uitgezonden, en nog steeds zijn ze op radio en tv te vinden. Voor de liefhebber: hier een compilatie van een paar 'gouwe ouwe':
Het succes van de campagne zit 'm erin dat hij al heel lang meegaat, zegt Fennis. "Bij vrijwel alle campagnes wordt de stekker er na verloop van tijd uitgetrokken. Vaak voorbarig, want een campagne heeft tijd nodig. De Bob-campagne heeft die tijd wel gekregen en dat is een van de redenen dat hij aanslaat."
Maar er speelt meer mee. "Het personage Bob is door de makers nooit volledig ingevuld. Dat is een goede zet geweest: daardoor krijgt de kijker de kans om Bob naar eigen smaak in te vullen." Het is daarom alsof je naar jezelf zit te kijken, zegt Fennis. "Dat doen we graag, want we hebben best een positief beeld van onszelf."
Bob is ook een succes volgens het ministerie van Infrastructuur. "De Bob-campagne is zeer effectief. Sinds de introductie van de campagne in 2001 zien we een sterke daling van het aantal overtredingen", schrijft minister Schultz in een persbericht.
Schultz wijst erop dat drankrijders die rijden met een alcoholpromillage hoger dan 0,5 streng worden aangepakt: de straf kan variëren van een boete tussen de 300 en 650 euro of een rijontzegging. Wie binnen vijf jaar voor de tweede keer wordt veroordeeld voor rijden onder invloed van alcohol met 1,3 promille of hoger moet zijn rijbewijs inleveren. Daarnaast kunnen overtreders worden verplicht tot het volgen van een cursus.
Bewust Onbeschonken Bestuurder?
De Bob-campagne is begin jaren 90 in België ontstaan en naar Nederland overgewaaid. Daarmee is ook een groot misverstand over de Nederlandse Bob ontstaan. "In België stond Bob voor Bewust Onbeschonken Bestuurder, maar die afkorting is in Nederland nooit gebruikt", zegt hoogleraar Fennis.
Na al die jaren komt er voorlopig nog geen einde aan de Bob-campagne. Deze maand start er een nieuwe. En laat die een voorbeeld zijn voor andere campagnes, zegt Fennis. Zoals die tegen het gebruiken van mobieltjes op de fiets, iets dat minister Schultz wil verbieden.
"Als we het succes van Bob serieus nemen, dan zou je bijna een soortgelijk concept voorstellen waarbij een Bob-lookalike de tijd krijgt om die boodschap over te dragen op een manier die fietsers aanspreekt."
