Zorgen over 'levensgevaarlijk' vuurwerk in postpakketten
Illegaal vuurwerk wordt vaker verstuurd per post en dat vuurwerk wordt steeds gevaarlijker. Dat merken pakketvervoerders en de inspectie. Nu al hebben ze ruim 80 pakketten met "levensgevaarlijke" cobra's, mortieren en nitraatbommen onderschept. Vorig jaar vonden zij in totaal 35 pakketten.
De inspectie en de politie zijn bezorgd. "De pakketten worden groter en de explosieven zwaarder", zegt vuurwerkexpert Ad Nieuwdorp van de politie. “Vooral cobra’s zijn populair. Daarin zit soms wel twintig keer de hoeveelheid flitspoeder die in Nederland is toegestaan. Je kunt het vergelijken met een handgranaat of massa-explosief. Als zoiets afgaat in een bestelbusje of huis, vliegt het dak eraf. Dan heb je echt een groot probleem”, zegt Nieuwdorp.
In de pakketten vindt de inspectie ook vaker dan voorheen mortieren en nitraatbommen. "Het wordt steeds linker. Ik maak me daar wel zorgen over", zegt Romke van der Wal, hoofd explosie-gevaarlijke stoffen bij de inspectie Leefomgeving en Transport. "Voor hetzelfde geld liggen die spullen bij je buurman in de schuur. Dat wil je echt niet."
In 2013 openden onder meer de politie en de inspectie de jacht op gebruikers van en handelaren in illegaal vuurwerk. Advertenties en webshops werden verwijderd; handelaren en bestellers werden gestraft. “We dachten dat het aantal bestellingen minder werd en dat de handel zich aan het verplaatsen was naar andere landen", zegt Nieuwdorp. "Maar nu is er dus een opleving. Dat doet het ergste vermoeden.”
Tot nu toe heeft de inspectie vijftien controles uitgevoerd bij diverse postdistributiebedrijven. Bij de dienst werken zeven inspecteurs; veel te weinig om alle pakjes die dagelijks in Nederland worden bezorgd, te controleren. Postvervoerders zijn zelf verantwoordelijk voor de veiligheid van hun personeel en daarom controleren ze zelf de pakketten.
Niet waterdicht
“Bij het uitladen van de vrachtwagens kijkt een van onze medewerkers of hij verdachte pakjes ziet", vertelt Hendrik Schotanus, directeur verkoop van postdistributiebedrijf DPD. "Die kun je herkennen aan een bepaalde vorm en omvang. Op die manier hebben we dit jaar al tientallen pakjes met illegaal vuurwerk ontdekt." Schotanus erkent dat deze methode niet 100 procent waterdicht is. "Het is onmogelijk om alle zendingen te scannen en open te maken. Dat kost te veel tijd en geld.”
Bij UPS zijn dit jaar "enkele" pakketten met illegaal vuurwerk onderschept. Hoeveel precies, wil het bedrijf niet zeggen. Bij PostNL en DHL is tot nu toe niets gevonden, zeggen woordvoerders.
Afsteken
Hoeveel illegaal vuurwerk daadwerkelijk wordt verstuurd, weten de politie en inspectie niet. Waarschijnlijk gaat het om vele duizenden pakketten per jaar. Het meeste vuurwerk lijkt gewoon bij mensen thuis te worden bezorgd. Op onder meer YouTube staan veel filmpjes van jongeren die hun postpakketten uitpakken en afsteken.
Het illegale vuurwerk komt vooral uit Polen, Tsjechië, Italië en China. Om de handel in illegaal vuurwerk tegen te gaan, werken politie en inspectie zoveel mogelijk samen met collega's in Polen en andere Europese landen, en met de postdistributiebedrijven.
Handjes redden
De politie roept ouders op hun verantwoordelijkheid te nemen. "In 90 procent van de gevallen wordt de bestelling gedaan door een jongen tussen de 14 en 22 jaar. Die brengen we uiteraard altijd een bezoekje en een proces-verbaal. Ouders moeten hun kind veel beter in de gaten houden. Je wilt dit soort spullen gewoon niet in huis hebben", zegt Nieuwdorp. Bovendien: "Het zou mooi zijn als ik een paar handjes kan redden."