Fors meer ziekenhuis-calamiteiten gemeld 'maar het is niet onveiliger'
Het aantal meldingen van calamiteiten door ziekenhuizen is in de eerste helft van dit jaar met ruim de helft toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Dat blijkt uit cijfers die de Inspectie voor de Gezondheidszorg vandaag publiceert.
In de eerste helft van 2016 rapporteerden de Nederlandse ziekenhuizen 752 calamiteiten aan de Inspectie. Op grond daarvan verwacht de IGZ in totaal 1500 meldingen te ontvangen. Vorig jaar kwamen er 958 binnen. Ook in 2015 en vooral in 2014 steeg het aantal meldingen flink, maar bij lange niet zo sterk als dit jaar.
Eigen beweging
Sinds 2009 is het aantal meldingen van calamiteiten verdrievoudigd. Het is voor het eerst dat de IGZ uit eigen beweging met cijfers komt over het aantal meldingen. Eerder dit jaar kreeg de NOS cijfers over 2015 na een beroep op de Wet openbaarheid bestuur.
De IGZ is blij met de toename van het aantal calamiteiten dat in beeld komt. Dat betekent volgens de Inspectie niet dat het onveiliger is geworden in ziekenhuizen voor patiënten, maar juist het tegendeel. "Doordat ziekenhuizen meer melden, onderzoeken ze meer en wordt de kans kleiner dat de ongewenste situatie nog eens voorkomt."
Ook het steeds complexer worden van de zorg speelt volgens de IGZ een rol bij het stijgen van het aantal meldingen van calamiteiten. Patiënten liggen steeds korter in het ziekenhuis en zijn daardoor gemiddeld zieker. Ook de vergrijzing speelt mee.
Rol media
De afgelopen jaren hebben media bericht over een aantal calamiteiten die niet door ziekenhuizen waren gemeld. Het televisieprogramma Zembla over het UMC Utrecht en het Maxima Medisch Centrum, het radioprogramma Argos over het UMCG en het ziekenhuis Tergooi en de NOS over het AMC.
De druk van de media heeft volgens de Inspectie bijgedragen aan het hogere aantal meldingen van calamiteiten. Bij twijfel of iets een calamiteit is, lijken ziekenhuizen eerder geneigd te zijn wel aan de bel te trekken bij de Inspectie.
Volgens de Inspectie werden er na de verschillende uitzendingen over verzwegen calamiteiten duidelijk meer meldingen gedaan.
Patiënten
Ziekenhuizen betrekken steeds vaker patiënten of hun nabestaanden bij het onderzoek naar calamiteiten. Daar bestaat geen wettelijke plicht voor.
In de eerste zes maanden van dit jaar gebeurde dat in ruim 70 procent van de gevallen. Dat was net iets meer dan vorig jaar, maar veel meer dan in 2014, toen het bij ruim 40 procent van de gemelde calamiteiten gebeurde.
Ziekenhuizen geven na een calamiteit in negen van de tien gevallen nazorg aan hun eigen personeel. Ook dat is een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar.
Niet luisteren
De Patiëntenfederatie Nederland is blij met de toenemende openheid van de ziekenhuizen, maar twijfelt of ziekenhuizen nu echt alles melden dat meldingsplichtig is. Uit eigen onderzoek van de belangenorganisatie kwam eerder naar voren dat er vaak niet wordt geluisterd naar patiënten die fouten door medisch personeel proberen te voorkomen.
