'In verkiezingstijd kan de polarisatie verder toenemen'

Hoe groot is de kans op een aanslag uit extreem-linkse of extreem-rechtse hoek tijdens de verkiezingen in maart? De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) zei vanochtend dat we rekening moeten houden met gewelddadige incidenten door extremisten, vanwege het gepolariseerde klimaat waarin we leven.

"Rondom de Zwarte Pietendiscussie zag je dat links en rechts zich verzamelden. Over dat soort bewegingen maken we ons zorgen, omdat daar ook gewelddadigheid uit voort kan komen die zich dan rond de verkiezingen kan manifesteren", zei Dick Schoof van de NCTV.

Dat het kán gebeuren, wil niet zeggen dat het gaat gebeuren, zegt terrorismedeskundige Jelle van Buuren in het radioprogramma Nieuws & Co. Hij noemt de waarschuwing van Dick Schoof een nuchtere constatering. "Het risico is er en het is de taak van de NCTV dit soort risico-inschattingen te maken en te bedenken wat voorstelbaar is aan dreigingen."

De ervaring leert dat verkiezingstijd een spannende periode kan zijn waarin emoties hoog oplopen en de polarisatie verder toeneemt, zegt Van Buuren. "Dat kan een trigger zijn. We hebben het gezien met Pim Fortuyn, maar ook tijdens de campagne voor de brexit toen de Britse parlementariër Jo Cox vermoord werd."

Van Buuren roept media op om nuchter en reëel te blijven berichten en zaken niet groter maken dan ze zijn. "Blijf berichten over de feiten en blaas ze niet verder op. We gaan verkiezingstijd in, we leven in gepolariseerde tijden en we weten dat dit een soort extra trigger kan zijn voor verschillende mensen. Daarom roept in feite de NCTV gemeentes en politieke partijen zelf op om hier alert op te zijn."

In het driemaandelijkse dreigingsbeeld van de NCTV lijkt iets minder aandacht te zijn voor moslimterrorisme. Van Buuren wijst erop dat het jihadisme nog wel op nummer 1 staat in de prioriteitenlijst van de NCTV.

Maar Schoof wil volgens Van Buuren vooral oproepen om je niet alleen tot het jihadisme te beperken. "Het is risico is altijd als je bepaalde hoeken negeert, omdat je denkt dat daar geen risico meer is, je kennis en informatiepositie verdwijnt."

Kunnen politieke partijen zelf iets doen om een incident met extremisten te voorkomen? Natuurlijk goed overleggen met politie en gemeente en particuliere beveiligers inhuren voor politieke bijeenkomsten, zegt de terrorisme-expert. En blijf bedreigingen die worden geuit, serieus nemen, is het advies.

"Veel bedreigingen zijn routinematig en stellen niets voor, dus op een gegeven moment ben je geneigd die allemaal in de prullenbak te gooien. Misschien is het goed om er toch weer even extra alert op te zijn nu de verkiezingen eraan komen."