Euromunten, tientjes en vijftigjes, Nederlanders gebruiken ze steeds minder. Er wordt vaker gepind en steeds minder contant betaald. Banken en winkeliers zijn er blij mee, want het is veiliger, goedkoper en overzichtelijker.
Maar er zijn ook bezwaren: alle pintransacties worden door de banken geregistreerd, en het pinnen - vooral contactloos - leidt tot minder bewust koopgedrag.
Tegenstanders
Voor het eerst is er dit jaar meer keren gepind dan contant betaald. Verreweg het meeste geld wordt giraal uitgegeven. De Betaalvereniging, die dit allemaal registreert, denkt dat over tien jaar het contant geld praktisch is verdwenen.
Contant geld blijkt de consument sterker bewust te maken van zijn uitgaven.
Directeur Gijs Boudewijn: "Wij verwachten dat het gebruik van contant geld dan beperkt blijft tot tien procent. Er is een kleine groep van mensen die het zal blijven gebruiken. Je moet dan denken aan principiële tegenstanders van het pinnen, en aan de zeer ouderen en de mensen uit kwetsbare groepen."
Hij benadrukt de voordelen van pinnen. "Als je kijkt naar alle kosten, zoals het risico van overvallen, diefstal door eigen personeel, en het tellen en afstorten van het geld, is contant geld ongeveer twee keer zo duur als pinnen."
Betaalpijn
"We moeten contant geld niet wegdoen", zegt Henriette Prast, hoogleraar consumenteneconomie aan de Universiteit Tilburg. Volgens haar mis je door het contactloos pinnen de broodnodige 'betaalpijn': "Je merkt niet dat je geld uitgeeft. Contant geld blijkt de consument sterker bewust te maken van zijn uitgaven. Er zijn mensen die moeten rondkomen van honderd of tweehonderd euro per week, voor hen is het heel prettig om precies te zien hoeveel geld ze nog hebben."
"Uit ons onderzoek blijkt dat mensen hun geld zorgvuldiger uitgeven als het contant is. Sterker nog: contante betalers kopen meer gezonde producten. Met name jongeren en scholieren kopen meer ongezonde dingen als ze mogen pinnen", aldus Prast.
Er wordt gezegd dat het de criminaliteit omlaag zou brengen als we alle transacties in kaart brengen.
Volgens Bas Filippini, voorzitter van de beweging Privacy First, mag het contant geld niet verdwijnen. De privacy is volgens hem in het geding. "Als je alles moet pinnen, kijken de banken en de overheid over je schouder mee. Uiteindelijk wil de overheid ook nog weten waar je het aan uitgeeft. Ze controleren je keuzepatronen. Geld wordt verdacht gemaakt."
De tegenargumenten zijn wat Filippini betreft beperkt geldig. "Er wordt gezegd dat het de criminaliteit omlaag zou brengen als we alle transacties in kaart brengen. Nu kom ik net uit Duitsland, er wordt daar veel meer dan hier contant betaald maar de criminaliteit is echt niet hoger. Ik zie niet in waarom het nu anders zou moeten gaan dan tien jaar geleden. Ik moet zelf weten waar ik mijn geld aan uitgeef."