DNB: beste beleggingstip is aflossen hypotheek

Nederland is een lichtpuntje in een wereld van toenemende onzekerheid. De brexit, de ultralage rente, en banken met problemen vormen de belangrijkste zorgen. De politieke en economische onzekerheid is daardoor toegenomen, maar in Nederland zet het herstel van de economie en de huizenmarkt door. Dat constateert DNB in het halfjaarlijkse rapport Overzicht Financiële Stabiliteit.

"Bereid je maar voor op een langdurige lage rente", waarschuwt bankpresident Klaas Knot. De lage rente, die het gevolg is van het beleid van de Europese Centrale Bank en de lage economische groei, vormt een bedreiging voor het verdienmodel van alle banken, zegt Knot. De lage hypotheekrente is fijn voor huizenbezitters, maar spaarders klagen over de lage spaarrente, die nu dicht bij de nul procent komt.

Volgens Knot werkt de lage inflatie in ons voordeel. "Want beter 1 procent rente en 1 procent inflatie, dan een spaarrente van 8 procent en een inflatie van 10 procent." Triodos Bank kondigde aan dat de spaarrente verlaagd wordt van 0,2 naar 0,1 procent.

Knot heeft wel een advies: "De beste beleggingstip is het aflossen van je hypotheek, want dat levert het meeste rendement op.

Over de hoogte van de spaarrente laat DNB zich niet uit, dat is een commerciële afweging van banken zelf, maar nul is een soort ondergrens. Voor banken is spaargeld een belangrijke bron waarmee zij geld ophalen om weer uit te lenen, de funding.

Rendementen uit verleden

De lage rente vreet aan het verdienmodel van banken. DNB verwacht dat in 2017 de kwartaalwinsten van banken omlaag gaan. Banken zullen nog meer op kosten moeten letten. De reorganisatie die ING gisteren aankondigde, zal niet de laatste zijn in de bankensector. Daarbij zullen nieuwe ontslagrondes niet uitgesloten zijn. "Bankieren is vooral mensenwerk".

Voor banken is de lage winstgevendheid ook een probleem. Ze kunnen bij problemen weinig kapitaal vrijspelen. Dus minder buffer bij meer risico's. "Dat is nu niet aan de orde, de economie draait goed, maar daar komt ooit weer een einde aan."

Beleggers moeten ook rekening houden met lagere opbrengsten op beleggingen in banken. "De tijden van nu zijn niet meer dezelfde als van voor de crisis", zegt Knot. "Banken zijn veiliger maar met een lager rendement. De rendementen uit het verleden zijn geen garantie meer en dat geldt zeker voor beleggingen in de banken."

De financiële markten werden gekenmerkt door veel turbulentie door onder meer problemen met Italiaanse banken en de brexit. Vooral de beursaandelen van banken kregen klappen. De koersen van Europese banken lagen eind augustus bijna 25 procent onder het niveau van begin dit jaar. Nederlandse banken werden minder geraakt en verloren zo'n 10 procent van hun beurswaarde.

Brexit

De gevolgen van de brexit zijn volgens DNB nog niet goed te overzien, maar het is wenselijk dat de periode van onzekerheid kort duurt. De Britse premier Theresa May zei dit weekend dat de Britten in maart 2017 de procedure van uittreding in gang willen zetten.

De lage rente holt ook de financiële positie van verzekeraars en pensioenfondsen uit. Ook de lage economische groei helpt niet. Het beleid van de Europese Centrale Bank van lage en negatieve rentes en het massaal opkopen van schulden lijkt weinig effectief en zit banken en de kredietverlening steeds meer in de weg.

Probleemleningen

Banken, vooral in Oost- en Zuid-Europa, kampen ook met veel probleemleningen, voor in totaal 1400 miljard euro. Bij probleemleningen is er meer dan drie maanden betalingsachterstand en is de kans groot dat onderpand verkocht moet worden. De probleemleningen verzwakken het bankensysteem omdat ze kunnen leiden tot grote kredietverliezen en ze staan economische groei in de weg.

DNB pleit voor snellere en goedkopere procedures om probleemleningen weg te werken, omdat ze vaak als een molensteen om de nek van banken hangen. Banken hebben de voorbije jaren wel hun buffers flink verstevigd, gemiddeld van 7 procent in 2008 naar 13 procent nu.

Huizenmarkt

DNB vindt het herstel van de Nederlandse economie en de woningmarkt een uitgelezen moment om de huizenmarkt schokbestendiger te maken. De bank pleit nogmaals voor een versnelde versobering van de hypotheekrenteaftrek, een verlaging van het leenvermogen naar minder dan 100 procent van de waarde van het huis na 2018, en de bouw van meer huizen in de vrije huursector.

Elk halfjaar rapporteert DNB over de financiële stabiliteit. Het waken over de stabiliteit en het bijtijds opsporen en signaleren van systeemrisico's is een wettelijke taak van de toezichthouder.