Stukje IJsselmeer drooggelegd om WO II-vliegtuig te bergen
- Arie Kappert / ministerie van Defensie
In totaal werd 4000 kubieke meter IJsselmeerwater weggepompt - Arie Kappert / ministerie van Defensie
Het wegpompen van het water kostte vier weken - Arie Kappert / ministerie van Defensie
De berging moet half september zijn afgerond - Arie Kappert / ministerie van Defensie
Het vliegtuigwrak ligt nog onder het zand - Ad van Lit
Het 'werkeiland' is eigenlijk een soort put - Ad van Lit
De Hare Majesteit Roermond, de boot waarop vrijwilligers toezicht houden - Ad van Lit
Negen van de twaalf vrijwillligers die toezicht houden op de berging
Een stukje IJsselmeer is drooggelegd om een neergestorte Britse bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog te bergen. Dat gebeurt op een manier die nog nooit in Nederland is toegepast. Omdat het wrak in de zandbodem van het IJsselmeer ligt, zijn er damwanden om het wrak geplaatst, waarna het water eruit gepompt is.
De afgelopen vier weken is er 4000 kubieke meter water weggepompt, waardoor er een soort 'eiland' is ontstaan. "We hebben de bodem in zicht en zijn vandaag gestart met de berging van het toestel", zegt Arie Kappert, stafofficier vliegtuigberging bij het ministerie van Defensie, die de operatie leidt. De berging moet half september zijn afgerond.
Vermoedelijk liggen er nog stoffelijke resten in het wrak.
Het wrak werd in 2014 ontdekt nadat er bodemonderzoek werd gedaan voor een bedrijf dat op die plek zand en grind wil winnen. "Het winnen van die grondstoffen kon niet op een andere locatie, omdat op dat punt het beste zand en grind ligt", verklaart Kappert de keuze van de locatie.
Het wrak is waarschijnlijk een Vickers Wellington, vervolgt Kappert. "Bodemonderzoek heeft uitgewezen dat er mogelijk nog twee tot zeven actieve bommen in of bij het wrak liggen. Ook liggen er vermoedelijk nog stoffelijke resten in."
De gemeente Lemmer, waar het deel van het IJsselmeer onder valt waar het vliegtuig ligt, is verantwoordelijk voor de veiligheid rond de berging. Het wrak, dat 15 kilometer van Lemmer ligt, wordt 24 uur bewaakt door vrijwilligers van het Zeekadetkorps Lemmer, een soort waterscouting. Ze doen dat vanaf de Hare Majesteit Roermond, een oude mijnenveger van de marine die tegenwoordig dienst doet als opleidingsschip voor kadetten uit Lemmer.
De vrijwilligers variëren sterk in leeftijd, van 10 tot 40 jaar oud. De jonge vrijwilligers gaan 's avonds weer naar huis om te overnachten. De anderen zorgen voor 24-uursbewaking omdat Defensie absoluut geen pottenkijkers wil. Als de kadetten schepen in de buurt van de bergingswerkzaamheden zien, seinen ze de scheepvaartpolitie in. Ook brengen de vrijwilligers eten en drinken naar de bergingswerkers.
In totaal liggen er nog 63 vliegtuigwrakken in het IJsselmeer. In heel Nederland zijn nog 501 wrakken uit de Tweede Wereldoorlog niet geborgen.
