Virtuoze Toots speelde met de groten der aarde

De vandaag overleden Jean 'Toots' Thielemans wordt door velen beschouwd als een van de grootste jazzmuzikanten. Hij werd het bekendst met zijn mondharmonica, maar hij was ook een virtuoze fluit- en gitaarspeler.

Bij het grote publiek werd Thielemans vooral bekend met het nummer Bluesette. Hij componeerde dat ooit op een bierviltje. Bluesette is honderden keren gecovered. Thielemans noemde het daarom schertsend zijn 'social security number'.

Thielemans gaf met zijn mondharmonica kleur aan diverse films, zoals Turks Fruit, Midnight Cowboy, The Getaway en Jean de Florette. Ook de mondharmonica-solo in de begintune van de populaire televisieserie Baantjer is van zijn hand en in de tune van Sesamstraat speelt hij ook stukje mee.

Astma

Jean Baptiste Thielemans, geboren in de Brusselse volkswijk Marollen, begon al op zeer jonge leeftijd met muziek maken: als kleuter speelde hij in het café van zijn ouders accordeon. Als remedie tegen zijn astma kreeg hij op z'n veertiende een mondharmonica. Daarnaast speelde hij ook gitaar.

Tijdens de Duitse bezetting werd hij gegrepen door de jazz. Na de oorlog reisde hij met het Benny Goodman sextet door Europa. Daarna vertrok hij naar de Verenigde Staten, waar hij deel uitmaakte van The Charlie Parker's All Stars in Philadelphia en van het George Shearing Quintet.

Hij had zich toen al de bijnaam Toots gegeven, naar zijn helden de trompettist Toots Camarata en de altsaxofonist Toots Mondello.

Toots Thielemans trad op met 'de groten der aarde', zoals de jazzmuzikanten Charlie Parker, Peggy Lee, Miles Davis en Ella Fitzgerald, maar ook met popartiesten als Stevie Wonder, Paul Simon, Billy Joel en Sting.

In 2001 werd Thielemans door koning Albert II tot baron verheven. In 2008 kreeg hij de hoge Amerikaanse onderscheiding Jazzmaster van de National Endowment for the Arts en in 2009 de Concertgebouw Jazz Award. Ook werd een straat naar hem vernoemd in Vorst in het Brussels hoofdstedelijk gewest. De grootvader van Thielemans was er burgemeester.

Voor zijn negentigste verjaardag (in 2012) werd Thielemans gehuldigd in zijn geboorteland België. Ook gaf hij een aantal verjaardagsconcerten, onder anderen samen met de Braziliaanse gitarist en zijn goede vriend Oscar Castro-Neves. Voor de Belgische koning speelde hij het Belgische volkslied, de Brabançonne, op de mondharmonica.

12 maart 2014 beëindigde hij zijn carrière. Volgens Belgische media had hij niet genoeg energie meer om op te treden. Op Twitter bedankte de Belgische premier Elio Di Rupo zijn landgenoot voor "talloze magische momenten".

Toots Thielemans werd 94 jaar.