Hij is niet dood, hij leeft, Fidel Castro 90 jaar

Tot verbazing van velen, maar vooral ook van zichzelf, wordt voormalig leider van Cuba Fidel Castro vandaag 90 jaar. Hij werd al vele malen doodverklaard, heeft een broze gezondheid en overleefde vele aanslagen.

Sinds zijn darmziekte in 2006 kwakkelt de bebaarde, sigaren rokende revolutionair met zijn gezondheid. Hij verschijnt nog maar zelden in het openbaar, waardoor er op sociale media regelmatig wordt gesuggereerd dat hij zou zijn overleden.

Hoewel Castro zich de laatste jaren steeds vaker uitliet over "zijn naderende dood", lijkt hij zelf ook verbaasd dat hij de 90 nog mag halen. Drie jaar geleden zei hij op zijn 87ste verjaardag al "verrast te zijn dat hij nog leefde". Ook zei hij al eens dat als overleven een olympische sport zou zijn, hij de gouden medaille zou winnen.

In april van dit jaar zei hij nog: "Binnenkort word ik 90, dat had ik me nooit kunnen voorstellen. Het is niet de vrucht van enige inspanning, het is de speling van het lot. Het zal niet lang meer duren voordat ik als alle anderen ben."

Castro overleefde meer dan 600 moordaanslagen en stond tegenover tien Amerikaanse presidenten. Bijna een halve eeuw was hij leider van Cuba. Als zoon van een suikerboer uit een klein dorpje in het oosten van Cuba, groeide hij uit tot leider van een invloedrijke verzetsbeweging.

Na zijn studie rechten sloot hij zich aan bij de gewapende groepering die zich verzette tegen de voormalig dictator Fulgencio Batista. De lange, knappe Castro, groeide uit tot een overtuigende leider, binnen no-time had hij duizenden volgelingen.

Eind jaren 50 kwam Castro aan de macht toen het zijn rebellenbeweging lukte om dictator Batista verjagen. Castro's Revolutie moest Cuba "aan de Cubanen teruggeven". De Amerikanen, die bevriend waren met Batista, waren allesbehalve blij met het nieuwe bewind en zorgden voor de nodige tegenstand.

Zo stelde de VS in de jaren 60 een handelsembargo in tegen het land als reactie op een oliedeal die Cuba sloot met Moskou. Het embargo is nog altijd van kracht. Ook deden Amerikaanse veiligheidsdiensten verschillende pogingen om Castro uit te schakelen.

Volgens de Cubaanse geheime dienst hebben zijn tegenstanders en de CIA 638 pogingen ondernomen om hem uit de weg te ruimen. Sluipschutters, giftige sigaren, ontploffende schelpen, maar Castro ontsprong altijd de dans.

Met de hulp van de Sovjets regelde Castro gratis onderwijs en huurverlaging voor de armen. Grote bedrijven werden genationaliseerd en landbouwgrond onteigend. De armoede verdween. Deze maatregelen maakte Castro immens populair onder een groot deel van de bevolking, vooral bij de lagere klasse.

De spanningen tussen Cuba en de VS liepen onder het bewind van Castro regelmatig hoog op. Een jaar na invoering van het handelsembargo deed de VS een eerste poging om van het communistische regime van Castro af te komen. De CIA organiseerde samen met Cubaanse ballingen een invasie in de Varkensbaai van Cuba, maar die mislukt en alles blijft bij het oude.

De houding van de VS had echter een tegenovergesteld effect. Castro knoopte nauwe banden aan met de Sovjet-Unie. In ruil voor economische steun mochten de Sovjets een raketbasis bouwen op Cuba. De Amerikanen pikten dat niet en de dreigementen namen toe. Even balanceerde de wereld op het randje van een kernoorlog, maar op het laatste moment zag de Sovjet-Unie ervanaf.

Na deze Cuba-crisis stelde Amerika een blokkade in. Snel ging het bergafwaarts met de economie van Cuba. De oppositie werd monddood gemaakt en duizenden Cubanen werden gevangengezet en geëxecuteerd. Bijna een miljoen Cubanen vluchtten sinds het bewind van Castro naar de VS.

In 2006 droeg Castro de macht over aan zijn broer Raúl. Die liet de teugels iets vieren. De situatie in Cuba verbetert sinds die tijd langzaamaan.

De afgelopen jaren lijkt ook de moeizame verstandhouding tussen de VS en Cuba beter te worden. De Amerikaanse president Obama zocht een paar jaar geleden toenadering tot Raúl Castro. Inmiddels zijn met de opening van ambassades en versoepeling van economische sancties de eerste stappen gezet naar een betere relatie tussen de landen.