De krakende coalitie van de Democraten
De Democraten zetten de afgelopen week al hun kanonnen in om Hillary Clinton te verkopen aan de twijfelende Amerikaanse kiezer. Van president Obama tot Bernie Sanders, van vice-president Biden tot Bill Clinton: zij hielden Amerikanen voor dat Hillary de enige kandidaat is die geschikt is voor het presidentschap.
Afgelopen nacht was het de beurt aan Hillary Clinton om het Amerikaanse publiek te overtuigen. Na vier, vaak rumoerige, conventiedagen maken we de balans op.
De partij van de eenheid?
De Republikeinse conventie in Cleveland ontaardde in chaos en grote verdeeldheid en Donald Trump schetste in zijn acceptatiespeech een gitzwart doembeeld van Amerika. De Democraten wilden juist met een optimistische boodschap komen en eenheid uitstralen.
Het begon goed voor Clinton. De presentatie van haar running mate Tim Kaine verliep vlekkeloos en werd goed ontvangen. Maar nog voordat de conventie begonnen was, leek het al te ontsporen.
Klokkenluiderswebsite WikiLeaks publiceerde duizenden e-mails van het partijbestuur. Daaruit bleek dat hoge partijbestuurders hun best deden om Bernie Sanders zwart te maken, terwijl het bestuur neutraal hoort te zijn tijdens de voorverkiezingen. Het leidde tot het aftreden van partijvoorzitter Wasserman Schultz.
Het schandaal reet oude wonden open. Bernie Sanders en zijn aanhang riepen al maanden dat het partijbestuur hen tegenwerkte. De e-mails bewezen hun gelijk.
De Sanderistas
Het zette meteen de toon voor de Democratische conventie. Op de eerste dag klonk er telkens luid boegeroep als de naam Hillary Clinton viel tijdens de toespraken. In het centrum van Philadelphia gingen honderden Sanderistas de straat op om hun ongenoegen te uiten over de Democratische presidentskandidaat.
Pas toen de mateloos populaire Michelle Obama de conventie in vuur en vlam zette met een krachtige toespraak, verstomde het rumoer.
Tot een openlijke revolte zou het nooit komen, omdat Bernie Sanders een krachtig pleidooi hield voor Hillary Clinton. Maar helemaal verdween de onrust ook weer niet. Zelfs tijdens de toespraak van president Obama klonk er protest van Sanders-aanhangers.
Derde Obama-termijn
Acht jaar waren ze elkaars grootste rivalen en hun rivaliteit leidde tot een paar bittere momenten. Echte liefde zal het nooit worden tussen de Clintons en Obama's, maar de president en zijn voormalige minister van Buitenlandse Zaken hebben elkaar innig omarmd in dit verkiezingsjaar.
Het belang voor Clinton is duidelijk. Haar favorability ratings zijn dramatisch slecht, terwijl Obama razend populair is bij de Democratische kiezers.
Acht jaar geleden was George Bush zo besmet dat geen enkele Republikein met hem op campagnepad wilde. Hoe anders is dat met Obama. Democratische kandidaten willen juist graag met de president gezien worden.
Obamacare, kolencentrales en Cuba
Het belang voor Obama is ook evident, want niets minder dan zijn politieke nalatenschap staat op het spel. Toen hij in 2009 het Witte Huis betrad ondertekende hij prompt tientallen decreten waarmee hij in één klap een hele reeks besluiten van voorganger Bush ongedaan maakte.
Hetzelfde kan met Obama gebeuren als Trump de verkiezingen wint. De Obamacare lijkt veilig gesteld, maar dat geldt niet voor tal van andere belangrijke besluiten. De overeenkomsten met Cuba en Iran kan de nieuwe president met één handtekening ongedaan maken. Hetzelfde geldt voor het klimaatakkoord van Parijs en de boycot die Obama heeft ingesteld tegen Rusland. President Trump kan zo de kolencentrales open houden die Obama juist wil sluiten.
Het verklaart de ronkende toespraak die Obama woensdag gaf om Clinton te promoten.
Hij zal dan ook een prominente rol spelen tijdens de presidentscampagne. Hij heeft zijn hele werkschema voor de maand oktober vrijgemaakt zodat hij ongeremd campagne kan voeren voor Clinton.
I'm not with her
Het grootste obstakel voor Clinton is ze zelf. Veel Amerikanen koesteren een diep wantrouwen tegen haar. E-mailgate en de recente onthullingen door WikiLeaks versterken dat beeld alleen maar.
Dat wantrouwen vind je niet alleen bij de Republikeinen, maar ook bij haar partijgenoten. Tal van gedelegeerden die Bernie Sanders steunen, lieten op de conventie blijken dat ze in november niet op haar gaan stemmen. 'I'm not with her' stond op tal van protestborden in de conventiezaal te lezen.
In haar toespraak van afgelopen nacht stond Clinton voor de bijna onmogelijke opgave om Amerikaanse kiezers te overtuigen dat ze te vertrouwen is. Het probleem is alleen dat Amerikanen haar al meer dan dertig jaar kennen. Velen hebben al een bepaalde opvatting over de oud-first lady, oud-senator en oud-minister van Buitenlandse Zaken en het is onwaarschijnlijk dat ze die mening zullen bijstellen door wat ze de afgelopen week hebben gehoord op de conventie.
Schrikbeeld
Het meest effectieve middel dat Clinton kan gebruiken is een schrikbeeld creëren van haar tegenstander. In haar acceptatiespeech van afgelopen nacht schilderde ze Donald Trump af als een kandidaat die totaal ongeschikt is voor het presidentsambt en die zelfs gevaarlijk is voor Amerika.
Het is een beproefde tactiek die kan werken. Al is er een luidruchtige minderheid onder de Sanders-aanhangers die fel tegen Clinton is, de meerderheid zal de oversteek maken, omdat in hun ogen het alternatief veel erger is.
Maar er zitten ook risico's aan die aanpak. De Democraten wilden juist tegenover het doembeeld van Trump een positieve, optimistische boodschap zetten. Going negative kan kiezers afschrikken die het helemaal gehad hebben met de polarisatie van de politiek en de negatieve toon van de presidentscampagnes.
De grote botsing
Zonder Donald Trump was dit hét verhaal van de presidentsverkiezingen geweest: de groeiende kloof tussen de verschillende kampen in de partij.
De conventie maakte duidelijk wie deze kampen vormen. Op dag één en twee kwam de progressief-linkse vleugel aan bod met vaandeldragers Bernie Sanders en Elizabeth Warren. Zij zien de Democraten als een ideeënpartij en willen een politieke revolutie beginnen. Ze krijgen daarbij steun van invloedrijke media zoals The Young Turks.
Die revolutie staat voor een forse uitbreiding van de sociale zekerheid, het verhogen van de belastingen en het minimumloon, het aan banden leggen van Wall Street en grote bedrijven en een einde aan grote militaire interventies in het buitenland.
Woensdag kwam de andere stroming aan bod met sprekers als Obama en vice-president Biden. Ook Clinton behoort tot dat kamp. Zij zien de Democratische partij vooral als een bestuurderspartij van het politieke midden. Deze stroming is wars van ideologie en vindt dat het land vooral geregeerd moet worden door pragmatici die ook bruggen kunnen slaan naar hun politieke tegenstanders.
Deze twee visies staan steeds meer tegenover elkaar binnen de Democratische partij. De links-progressieve vleugel is de afgelopen jaren invloedrijk geworden en het is de vraag of ze een president als Hillary Clinton kunnen accepteren.
Clinton is er vooralsnog in geslaagd deze coalitie min of meer bij elkaar te houden tijdens de conventie, maar het is niet ondenkbaar dat het op termijn tot een uitbarsting komt, net als bij de Republikeinen.
The Bern has left the building
Het nieuws kreeg nauwelijks aandacht tijdens de conventie, maar kan op de langere termijn voor grote problemen zorgen voor Hillary Clinton: ex-rivaal Bernie Sanders maakte bekend dat hij na de conventie als onafhankelijke senator terugkeert naar Washington.
Zijn relatie met de Democratische partij is altijd een verstandshuwelijk geweest. Het grootste deel van zijn politieke carrière was hij onafhankelijk. Pas vorig jaar liet hij zich registeren als Democratisch partijlid om mee te kunnen doen aan de verkiezingen.
Bernie Sanders heeft zijn aanhang opgeroepen Hillary Clinton te steunen, maar hij heeft ook gezegd dat hij Clinton aan haar belofte wil houden om een linkse agenda door te voeren. Door de partij weer te verlaten is hij vrijer in die rol. Hij kan het Clinton, als ze president wordt, nog behoorlijk lastig maken.
