Uitstel aanval op Irak was niet mogelijk, zegt Blair

De voormalige Britse premier Tony Blair zegt dat hij in 2003 niet anders kon dan instemmen met de aanval op Irak, omdat de VS besloten had dat het moment gekomen was om tot actie over te gaan.

Blair reageerde op het rapport van de onderzoekscommissie naar de Britse besluitvorming over de Irak-oorlog, dat vandaag is gepresenteerd. Daarin staat dat het kabinet-Blair al had besloten om mee te doen aan de oorlog, toen een diplomatiek oplossing van het conflict met Irak nog mogelijk was.

"Het onderzoek stelt vast dat militaire actie niet de enige overgebleven oplossing was, maar dat militair ingrijpen mogelijk later wel nodig zou zijn. Met alle respect, ik had niet de mogelijkheid om daarop te wachten", zei Blair op een persconferentie, waar hij een vastberaden indruk maakte. "Ik nam het besluit, omdat ik dacht het juist was, gezien de informatie die ik had en de gevaren die ik zag", zei Blair.

Massavernietigingswapens

Die informatie bestond ook uit rapporten van inlichtingendiensten, die beweerden dat de toenmalige Iraakse leider Saddam Hoessein over massavernietigingswapens beschikte. Dat bleek achteraf niet zo te zijn.

Blair werd er de afgelopen jaren mede daarom van beschuldigd dat hij gelogen had tegen het parlement en het Britse volk. Het rapport bewijst volgens hem dat zijn besluit om met de VS ten strijde te trekken te goeder trouw is genomen en dat hij het belang van zijn land meende te dienen. Beschuldigingen van "van kwade trouw, leugens en misleiding" blijken onterecht te zijn geweest, zei hij.

Fouten

Net als vorig jaar erkende Blair dat hij en zijn kabinet fouten hebben gemaakt. Zo gingen hij en zijn ministers er ten onrechte van uit dat de informatie van inlichtingendiensten over de Iraakse massavernietigingswapens, juist was. En de nasleep van de oorlog was "vijandiger, langer en bloediger dan we ons hadden voorgesteld", zei Blair.

Toch staat hij nog steeds achter de beslissing. Hij sprak van het meest "hartverscheurende besluit" uit zijn loopbaan, maar is ervan overtuigd dat de wereld beter af is zonder Saddam Hoessein. Die werd door de invasie ten val gebracht en in 2006 werd opgehangen.

Volgens Blair kunnen de Britten niet verantwoordelijk worden gesteld voor het geweld en het bloedvergieten in de jaren na de val van Saddam Hoessein.

Vorige week werd bekend dat het Internationaal Strafhof Blair niet zal vervolgen voor zijn rol bij de invasie in Irak. Wel loopt er een vooronderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden van individuele Britse militairen.

Militairen

Toen de Britse militairen Irak in 2009 verlieten had de strijd in Irak meer dan 100.000 Irakezen, 4500 Amerikaanse en 179 Britse militairen het leven gekost.

Een belangengroep van omgekomen Britse militairen zegt dat het nooit meer mag gebeuren dat "zo veel fouten tot de dood van zo veel Britten leiden en de zinloze vernietiging van een land tot gevolg hebben".