Elkaar bevechtende milities en terroristen, wapen- en mensenhandel en honderdduizenden vluchtelingen die Europa proberen te bereiken. Libië is buitengewoon instabiel. Ondertussen heeft de door het Westen gesteunde regering in Tripoli nauwelijks macht. Moet Nederland het land te hulp schieten als daarom gevraagd wordt?
De Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), een belangrijk adviesorgaan van het kabinet, vindt van wel. "Sinds de val van Kadhafi is er te weinig staatsopbouw geweest, het land is in chaos. Het is in het belang van Europa om Libië weer op de been te helpen", zegt Joris Voorhoeve, AIV-lid en voorzitter van de Commissie Vrede en Veiligheid.
Chaos bedwingen
De AIV stelde gisteren in een rapport dat Europa door de situatie in Noord-Afrika op allerlei manieren veiligheidsrisico's loopt. De raad wijst bijvoorbeeld op terrorisme en religieus extremisme, drugs- en mensensmokkel en grote vluchtelingenstromen.
Voorhoeve: "Het is nodig dat het Libische regeringsapparaat wordt opgebouwd. Het land heeft ondersteuning nodig op het gebied van de rechtsordelijkheid, de opbouw van politie en justitie en toezicht op het gevangeniswezen. Alles wat nodig is om de chaos te bedwingen."
En als besloten wordt een internationale missie naar Libië te sturen, zou Nederland een bijdrage moeten overwegen, aldus de AIV.
Geen middelen
"Waarmee moeten we naar Libië?", vraagt CDA-leider Sybrand Buma zich af. "Er is bijna niets meer. In Mali hebben we op dit moment een redelijk grote missie, daar kan Nederland niets bij hebben. Als ik de laatste berichten hoor is het nog de vraag of we die missie kunnen voortzetten."
Hij noemt de discussie of Nederland naar Libië gaat niet reëel. "We zitten al vol in Mali, er is geen mandaat voor Libië en we hebben de middelen niet", zegt Buma. "We moeten eerst de middelen op orde hebben en dan is Libië zonder meer een van de grootste belangen voor Europa."
Sinds 2014 levert Nederland een bijdrage aan de VN-missie Minusma in Mali. Er zijn 450 Nederlandse militairen bij betrokken. De missie is gepland tot eind 2016. Het kabinet bekijkt of de missie kan worden verlengd.
In de media verschenen vanochtend berichten dat de VVD tot de slotsom zou zijn gekomen dat Nederlandse militairen nuttiger zouden zijn in Libië dan in Mali. Later trok VVD-Kamerlid Han ten Broeke het bericht in. Hij zegt dat de partij voor Nederlandse militairen geen rol ziet weggelegd in Libië.
"Wat betreft de missie in Mali wachten we op het kabinet. En in Libië gaat Nederland voorlopig niets doen. Het begint met politieke steun aan de eenheidsregering in Libië", zegt Ten Broeke. "Er valt niet uit te sluiten dat daar uiteindelijk een militair component bij komt, maar dan zit Nederland zeker niet op de eerste rij."
Onverantwoord
Ook minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken zegt niet te weten wat er op dit moment voor missie naar Libië zou moeten gaan. "De regering is daar helemaal niet mee bezig; dat zou ook onverantwoord zijn."
Hij benadrukt dat de situatie in dat land erg instabiel is en dat er veel strijdgroepen zijn. Volgens de minister moet je "nu naar een gebied met zoveel milities niet ineens allerlei troepen sturen".
