In de stad van "de mouwen opstropen en gewoon doen" lukt het niet om jongeren weer aan het werk te krijgen. In de rest van Nederland daalt de jeugdwerkloosheid juist wel licht.
9000 werkloze jongeren
Rotterdam telt zo'n 9000 werkloze jongeren. Dit betekent dat bijna 18 procent van de jongeren werkloos is, landelijk is dit percentage volgens het CBS 11 procent. Daarnaast zijn er veel jongeren die niet meer in de systemen voorkomen, omdat ze de zoektocht naar werk hebben opgegeven of één uur of meer werken en daarom niet mee worden geteld.
Onderzoeksbureau +Confidence heeft drie jaar onderzoek gedaan naar jongeren in de achterstandswijken van Rotterdam. Ze hebben gesproken met tientallen beleidsmedewerkers, jongerenwerkers en de jongeren zelf.
In dezelfde periode zijn in tien Europese steden en landen vergelijkbare studies gedaan. De Nederlandse onderzoekers tekenden hun resultaten op in het boek “De jeugd maar geen toekomst?” dat afgelopen maand uitkwam.
Veel jongeren stoppen vroegtijdig met het traject en dan is er geen zicht meer op.
De onderzoekers keken naar de effectiviteit van het beleid dat jongeren aan het werk of naar school moet krijgen. "De projecten voor jongeren in Rotterdam zijn an sich wel goed, maar ze bereiken niet de jongeren die ze zouden moeten bereiken. Veel jongeren stoppen vroegtijdig met het traject en dan is er vaak geen zicht meer op", zegt Suzanne Tan.
Dit herkent ook wethouder Werkgelegenheid Maarten Struijvenberg (Leefbaar Rotterdam). "We hebben redelijk zicht op een aantal projecten waarvan we zeker weten dat ze werken, maar we hebben onvoldoende zicht op welk traject goed werkt voor welke jongeren."
Sommigen zijn werkloos, maar trekken wel stapels van 20.000 euro.
Fabian Keerveld is jongerenwerker in Rotterdam-Zuid. Hij bezoekt de plekken in de wijk waar de overlast van jongeren het grootst is en probeert met ze in gesprek te komen. Keerveld: "Wij treffen veel jongeren die op zoek zijn naar werk. Ze hangen veel op straat en treffen leeftijdsgenoten die ook geen werk hebben. Ze zijn gevoelig voor criminaliteit en nemen elkaar daarin mee."
Kevin (20) heeft na lang solliciteren een bijbaantje gevonden bij een fastfoodketen. Hij ziet in zijn omgeving dat criminaliteit lonkt. "Sommigen zijn werkloos, maar trekken stapels van 20.000 euro." Kevin keurt dit af, maar begrijpt wel waar het vandaan komt. "Als ik 10.000 keer heb gesolliciteerd zonder resultaat en iemand zegt: wil je snel 10.000 euro verdienen? Dan heb ik het gevoel dat ik geen keuze heb en dat het mijn enige kans is."
Mijn moeder was trots toen ik op school zat, nu niet meer.
Een van de belangrijkste problemen is het opleidingsniveau. Diploma's die een reële kans op een baan zouden geven, blijken in de praktijk zo goed als waardeloos. Zo ook het mbo-3 diploma van Carlo (23). "Toen ik begon zeiden ze: met de opleiding tot procesoperator heb je garantie op een baan. Nu heb ik een diploma en ben ik werkloos." Carlo kan niet meer verder studeren, omdat hij binnenkort een kindje verwacht en dus geld moet gaan verdienen.
Mike heeft ook niets aan zijn mbo-diploma. "Mijn moeder was trots toen ik op school zat, maar nu niet meer." Hij zegt geen geld te hebben om een nieuwe opleiding te volgen waarmee hij meer kans maakt op een baan.
Die vicieuze cirkel herkent ook onderzoekster Suzanne Tan. "In de wijken waar wij onderzoek hebben gedaan, zie je veel jongeren die stagneren en niet meer vooruitkomen. Veel jongeren hebben een gevoel van uitzichtloosheid. Ze krijgen psychische problemen, zoals depressies. Zij voelen zich geen onderdeel meer van de maatschappij."