Wetenschappers mogen embryo's gaan maken voor onderzoek

Medische onderzoekers krijgen onder strikte voorwaarden toestemming embryo's te maken. Op termijn kunnen door dit onderzoek mensen die onvruchtbaar zijn geworden door kankerbehandelingen, of die onvruchtbaar zijn geboren of een erfelijke ziekte hebben toch kinderen krijgen.

De speciale onderzoeksembryo's zijn nodig om te controleren of uit nieuwe behandelingen wel gezonde kinderen kunnen voortkomen. Dat moet uitwijzen of het succesvolle medische behandelingen zouden kunnen zijn. Het gaat om onderzoeken waarbij het onmogelijk is om rest-embryo's van ivf-behandelingen van andere stellen te gebruiken.

Schippers: "Ik hecht grote waarde aan de beloofde ontwikkelingen. Die bieden perspectief voor onvruchtbare paren en voor paren die het risico lopen een ernstige aandoening aan hun nageslacht door te geven."

Minister Schippers geeft toestemming voor drie specifieke onderzoeken: het helpen van volwassenen die als kind zaad- en eicellen hebben laten invriezen omdat zij kanker hadden; het ontwikkelen van kunstmatige geslachtscellen voor onvruchtbaar geboren mannen en vrouwen; en voor mitochondriale donatie, waarbij het 'zieke' omhulsel van een eicel wordt vervangen door een gezond, zodat de moeder een erfelijke ziekte niet doorgeeft.

Maar de minister vindt de tijd nog niet rijp om in het algemeen het kweken van embryo's toe te staan. Embryo's kweken voor onderzoek naar bijvoorbeeld stamceleigenschappen of communicatie tussen cellen tijdens de embryo-ontwikkeling blijft verboden.

In landen zoals het Verenigd Koninkrijk, België, Zweden, de Verenigde Staten en Japan gelden nu minder beperkingen dan in Nederland. "Als het onderzoek in andere landen leidt tot medische toepassingen dan zullen ook Nederlandse paren om zo'n behandeling vragen en deze waarschijnlijk krijgen" zegt Schippers.

Ze wil daarom ook Nederlandse wetenschappers de kans geven van deze nieuwe technieken te leren en aan deze onderzoeken bij te dragen.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) die op basis van de Embryowet onderzoeksvoorstellen toetst, gaat ook de drie nieuwe toegestane onderzoeken beoordelen. De gekweekte embryo's van ivf-behandelingen die overblijven mogen, na toestemming van de donor, al voor onderzoek worden gebruikt.