Gespannen gezichten en toch wel wat zenuwen zijn er bij iedereen te bekennen op de eerste dag van het inspectiebezoek op Christelijke Scholengemeenschap Dingstede in Meppel. Twee dagen lang heeft de school niet alleen de inspecteurs over de vloer. Ze worden ook nog eens gevolgd door een cameraploeg. Dat is voor iedereen even wennen.
Nieuwsuur loopt mee met een van de eerste inspectiebezoeken in het kader van het vernieuwde toezicht in het voortgezet onderwijs. Het onderzoek op de middelbare school duurt twee dagen. De pilot in het basisonderwijs loopt sinds december 2015.
Leren anders inrichten
De dag begint met een presentatie van de school aan inspecteurs Annalie Osinga, Ingrid Janmaat en financieel inspecteur Henk van den Berg. In het vernieuwde toezicht presenteert de school haar onderwijsvisie, beleid en geeft directeur Koos Neuvel een korte rondleiding door de school.
De eerste stop is de net opgeleverde leerpleinen. In de ruimtes bij de lokalen staan nu relaxte, felgekleurde banken. Ze zijn al volop in gebruik door de leerlingen. Neuvel vertelt: "Het doel is om de deur van de lokalen open te zetten en vaker toe te staan dat leerlingen hier zelfstandig werken. Dat komt voort uit het doel om het leren anders in te richten."
De volgende stop van het gezelschap is het technasium. Hier zijn leerlingen vooral zelfstandig met projecten bezig. Twee leerlingen geven de inspecteurs uitleg over de projecten waar ze aan werken en hoe ze bedrijven uit de buurt betrekken bij hun onderwijsproces.
De inspecteurs bezoeken vervolgens apart van elkaar lessen. Ze nemen allebei een docent van de school mee, om meteen na de les te bespreken wat ze hebben gezien. Inspecteur Annalie Osinga bezoekt samen met docent lichamelijke opvoeding Niels van der Zandt een les Frans, wiskunde, onderzoek & ontwerpen en lichamelijke opvoeding.
Bij de gymles zijn leerlingen aan het badmintonnen. Van der Zandt legt de methodiek uit: "Als je een wedstrijd verliest of wint, schuif je een veld door. Zo komen leerlingen van hetzelfde niveau automatisch tegen elkaar te spelen."
Kris kras door de school
De twee gaan van les naar les, kris kras door de school. Onderweg spreekt Osinga de leerlingen op het leerplein aan: "Hebben jullie nu les?" De leerlingen hebben wiskunde. Een aantal leerlingen is druk bezig, maar één jongen niet. "Het gaat nog niet echt fantastisch", vertelt hij. "Ik heb niet eens een blaadje om op te schrijven."
Naast de lesbezoeken hebben de inspecteurs uitgebreide gesprekken met verschillende groepen docenten, leerlingen, leerling-coördinatoren, de Raad van Toezicht en het managementteam. Bij elk gesprek komen de twee gekozen thema's terug: professionalisering van docenten en maatwerk voor leerlingen.
De leerlingen zijn op sommige punten kritisch over hun school, maar over het algemeen erg positief. "We krijgen hier veel uitdaging", zegt een leerling in een gesprek met inspecteur Ingrid Janmaat. "Je wordt hier persoonlijk begeleid. Als je meer uitdaging nodig hebt, krijg je die. Je bent heel vrij in je doen en laten." Maar die vrijheid heeft ook grenzen. "Als je de vrijheid misbruikt, wordt het steeds minder."
Terugkoppelgesprekken
In totaal bezoeken de twee inspecteurs zo'n 25 verschillende lessen. De docenten en de inspecteurs vinden het prettig om samen de lessen te bezoeken. In de terugkoppelgesprekken blijken de docenten de lessen van hun collega's goed te kunnen becommentariëren. "Ik heb het als heel prettig ervaren. Je kunt kijken waar de schoolleiding mee bezig is en of dat terug komt in de lessen", bespreekt gymleraar Van der Zandt met inspecteur Osinga.
Een week na de inspectiebezoeken stroomt een lokaal vol met docenten en het managementteam van de school. De inspectie is nu aan de beurt om hun bevindingen en adviezen te presenteren. In de conclusies en adviezen kunnen de docenten zich wel vinden. "Het is ook wel eens leuk om een compliment te krijgen", zegt een docent. "Die hebben we de afgelopen jaren niet veel van de inspectie gehad."
Voldoende en goed
De docenten kijken met argusogen naar het verschil tussen het oordeel voldoende en goed. "Betekent dat er over een paar jaar weer lijsten van goede scholen in de krant staan? Is dat de bedoeling?", reageert een docent biologie tijdens een gesprek met de inspecteurs. Hij is bang dat de nuance en de verschillen in de onderwijsvisie in zo'n oordeel verloren gaan.
De docenten geven de inspecteurs ook feedback. Over het algemeen zijn ze positief over de nieuwe aanpak. "Er wordt echt gekeken naar wat er goed gaat. Wat willen jullie en hoe brengen jullie dat in de praktijk? Dat vind ik prettig", zegt een docent. Een ander vult aan: "Dat maakt dat je eerder open en kwetsbaar durft te zijn. Wat alleen maar zal leiden tot verbetering van de onderwijskwaliteit. Dat is toch een gezamenlijk doel."