'Cruz wint Iowa, maar Rubio is de grote verrassing'

Het is Donald Trump niet gelukt om zijn voorsprong in de peilingen om te zetten in een eerste overwinning in de Amerikaanse voorverkiezingen. In de staat Iowa werd Ted Cruz uitgeroepen tot winnaar.

Dat komt niet als een heel grote verrassing, zegt correspondent Arjen van der Horst. "Trump stond voor een heel moeilijke uitdaging. Hij leunt op kiezers die normaal niet komen stemmen bij voorverkiezingen", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Het is hem niet gelukt hen over te halen."

De overwinning van Cruz heeft hij volgens Van der Horst vooral te danken aan zijn campagneteam. "Cruz had een heel gedisciplineerde campagne met veel vrijwilligers die mensen aanspraken en langs huizen gingen. Dat had Trump allemaal niet."

Grote verrassing bij de Republikeinen is de nummer drie, Marco Rubio. "De jonge senator uit Florida doet het veel beter dan verwacht. Hij heeft de steun van het partij-establishment, dat tegen Cruz en Trump is. Rubio's campagne is nieuw leven ingeblazen. Dat wordt heel interessant de komende weken bij de andere voorverkiezingen."

Nek aan nek

Wie de winnaar is bij de Democraten in Iowa, is nog niet bekend. "Het is een nek-aan-nekrace tussen Clinton en Sanders. Clinton staat met 0,3 procent voor. Maar we horen berichten dat de uitslagen van zo'n negentig kiesdistricten zoek zijn, dus het kan nog wel even duren voordat de definitieve uitslag bekend is."

Ongeacht de uitslag heeft Sanders het meest reden tot lachen, zegt Van der Horst. "Hij neemt het op tegen de formidabele partijmachine van Clinton, die veel geld en een groot campagneteam heeft. Een paar maanden geleden nog dacht niemand dat hij kans zou maken."

Sanders noemt zichzelf socialist. "Dat is uniek in de Verenigde Staten. Hij is voor verhoging van het minimumloon en wil het collegegeld afschaffen. Dat maakt hem populair bij jonge kiezers. Hij heeft geen grote geldschieters, maar krijgt heel veel kleine donaties. Ik verwacht dat hij het nog wel even kan uitzingen in deze strijd."

De derde Democratische kandidaat, Martin O'Malley, kreeg bijna geen stemmen en stapte daarom uit de race. "En toen begon het getouwtrek om zijn achterban", zegt correspondent Wouter Zwart. "De teams van Clinton en Sanders hebben alles op alles gezet om zijn kiezers alsnog binnen te halen, maar voorlopig kunnen we dus nog niet zeggen of dat de doorslag heeft gegeven bij de Democraten."

Het campagnecircus verplaatst zich nu naar New Hampshire. In deze noordoostelijke staat van Amerika is op 9 februari de volgende voorverkiezing.