Welke gevoelens gaan er schuil achter de onvrede over de komst van het asielzoekerscentrum in Geldermalsen? "De meeste mensen zijn boos over het feit dat ze niet gehoord worden. Daar zit echt zeg maar de pijn", zegt een bewoonster.
Vorige maand liep een raadsvergadering over de komst van een groot azc flink uit de hand. De rust in het dorp is inmiddels teruggekeerd, maar bij een deel van de inwoners is de onvrede over de gang van zaken gebleven. Het verzet in het dorp is nog op verschillende plekken zichtbaar.
Nieuwsuur gaat langs in Geldermalsen en spreekt met bewoners. Jos Wienen, burgemeester van Katwijk en voorzitter van de VNG-commissie Asiel en integratie, is te gast.
'Stelletje hooligans'
Op woensdag 16 december ontstonden er rellen tijdens een raadsvergadering over de komst van een azc met 1500 asielzoekers. Betogers probeerden het raadhuis binnen te dringen en bekogelden het pand met vuurwerk, stenen en blikjes. ME en demonstranten raakten slaags. Er werden zelfs waarschuwingsschoten gelost.
"Geldermalsen staat wel op de kaart nu. Als stelletje hooligans. Terwijl niemand te horen heeft gekregen waarom we zo boos waren", zegt Natasja. "We waren zo boos omdat het allemaal stiekem ging. Het werd gewoon doorgedouwd, zonder dat we het wisten. Daarom is het zo uit de hand gelopen."
Volgens Remon had gemeente het aan kunnen zien komen. "Er is gewoon totaal geen overleg met de burgers geweest. Als je binnen drie dagen zoiets groots er doorheen probeert te drukken zonder overleg, dan kan je een flinke reactie verwachten, zoals die er nu ook is geweest."
'Niet serieus genomen'
De gemeente heeft het plan voor een azc met 1500 mensen inmiddels geschrapt. Maar Natasja heeft niet het idee dat het gemeentebestuur echt snapt hoe de inwoners zich voelen. Ze heeft op haar huis een spandoek hangen met daarop 'Geldermalsen zegt nee azc'.
"We worden door de burgemeester en door de rest van Geldermalsen nog niet echt serieus genomen. We hopen dat we op deze manier gehoord gaan worden. En we willen mensen ook een beetje wakker schudden. Zo van: luister eens, het is ook jullie Geldermalsen, jullie leven, jullie huis."
- Nieuwsuur
Het spandoek op het huis van Natasja - Nieuwsuur
Natasja voor haar huis met het spandoek
Compleet ingericht huis
De onvrede die leeft in Geldermalsen heeft volgens inwoonster Karin niet alleen met asielzoekers te maken. "Veel mensen hebben moeite om financieel de eindjes aan elkaar te knopen. En dan krijg je zo'n groep vluchtelingen waarvoor alles wordt betaald. Die kunnen wel gewoon naar de tandarts en ik niet, omdat ik mijn zorgkosten niet kan betalen. Dat steekt."
De informatie over het leven van asielzoekers komt volgens Natasja vooral via sociale media. "Daar praten we met elkaar en stellen elkaar vragen. Dan hoor je bijvoorbeeld van mensen dat een asielzoeker een compleet ingericht huis heeft gekregen, met een televisie en een wasmachine. Als mijn wasmachine kapot is, krijg ik niet zomaar gratis een nieuwe."
Lokale democratie
Op 26 januari zal het gemeentebestuur in een openbare raadsvergadering terugkijken op de gebeurtenissen op en rond woensdag 16 december. De gemeente heeft ook een stuk opgesteld over de gang van zaken. Daarin staat "dat de combinatie van de omvang van het voorstel en de snelheid van de besluitvorming op het dossier bijdroegen aan de onrust en afstand tussen inwoners en bestuur. Dit staat haaks op hoe de gemeente wil besturen".
Karin vindt dat de lokale democratie op dit moment niet goed functioneert. "De gemeente had gewoon een referendum moeten houden. Inwoners kunnen nu bijvoorbeeld op de website van de gemeente stemmen over de komst van een carpoolplaats. Laat ons dan ook stemmen over een azc."
Ook Natasja vindt het niet voldoende om een keer per vier jaar een stem uit te brengen. "Met dit soort grote beslissingen is dat niet genoeg. Dit gaat iedereen aan." Remon heeft helemaal geen vertrouwen meer in de politiek. "Dat is compleet weg. Niet alleen hier in Geldermalsen, maar ook gewoon in de Nederlandse politiek. Iedereen wijst alleen maar naar elkaar."