Opheffing sancties Iran waarschijnlijk vandaag

De internationale sancties tegen Iran worden waarschijnlijk vandaag opgeheven. Het Internationaal Atoomenergie-agentschap IAEA publiceert zijn eindrapport over het Iraanse kernenergieprogramma. Daarin staat zo goed als zeker dat het land aan de voorwaarden voldoet die in juli met de internationale gemeenschap zijn afgesproken.

Iran zou zijn programma aanpassen zodat het geen kernwapens kan maken. Volgens NOS-correspondent Thomas Erdbrink heeft Iran inmiddels 14.000 centrifuges ontmanteld, waarmee uranium kon worden verrijkt zodat het geschikt zou zijn voor atoomwapens. Van zijn voorraad verrijkt uranium is 98 procent naar Rusland overgebracht. Een fabriek waar zwaar water werd gemaakt, is volgestort met beton.

Olie

In ruil worden de economische sancties tegen Iran opgeheven. Iran heeft aangekondigd dat het binnen enkele weken 500.000 vaten olie per dag extra gaat oppompen, omdat het weer olie naar Europa en Aziatische landen mag exporteren. Binnen een jaar komen daar nog eens 500.000 vaten per dag bij. Heel belangrijk is ook dat Iran weer internationale betalingen kan doen en ontvangen, zegt Erdbrink.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif twijfelt niet aan het oordeel van het IAEA. "Alle opgelegde sancties worden vandaag opgeheven", zei hij in Wenen voorafgaand aan een gesprek met zijn Amerikaanse collega Kerry. Vertegenwoordigers van de oliemaatschappijen Total en Shell zouden al in Iran zijn om zaken te doen.

Kritiek

De Amerikaanse president Obama is door de Republikeinen in zijn land zwaar bekritiseerd voor het akkoord. De afspraken met Iran gelden voor een periode van vijftien jaar. De Republikeinen zijn bang dat Iran stiekem toch een kernwapen produceert of die pogingen na vijftien jaar hervat. Amerika's bondgenoten in het Midden-Oosten (Israël, Saudi-Arabië) delen die angst, ook omdat het opheffen van de sancties een enorme oppepper voor de Iraanse economie zal opleveren.

Europa staat achter het akkoord. Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië onderhandelden mee. Het akkoord heeft ook de zegen van Rusland en China.