In de serie Leiders over Later van Nieuwsuur spreken Diederik Samsom (PvdA), Halbe Zijlstra (VVD) en Jesse Klaver (GroenLinks) over drie belangrijke thema’s voor de toekomst.
De gejaagde actualiteit dwingt Den Haag vaak tot vluchtige debatten. Niet zelden bepalen incidenten het politieke discours. Nu regeringspartijen VVD en PvdA moeite hebben parlementaire meerderheden te vinden ligt de journalistieke focus veelal op kortetermijnconflicten en raken fundamentele vraagstukken over de komende decennia ondergesneeuwd. Politici lijken nauwelijks toe te komen aan het ontwikkelen van visies.
Daarom haalt Nieuwsuur, nu het zomer is, drie politieke leiders even weg uit Den Haag om te spreken over grote thema's van de toekomst: demografie, technologie en klimaat. Vanavond deel 2: Technologie.
In de serie wordt ieder onderwerp ingeleid door vooraanstaande professoren van verschillende wetenschappelijke disciplines. Ze schetsen een verontrustend scenario voor het jaar 2050 en roepen de politici op om eens diep na te denken over de toekomst.
Superintelligente computers
De wereld ontwikkelt computers die steeds sneller en steeds slimmer zijn. Ze verslaan de mens al in een spelletje schaken. Maar wanneer komt het moment dat er een systeem wordt ontwikkeld dat op alle terreinen slimmer is dan de mens, en hoe gevaarlijk is dat? Moeten politici dit soort vraagstukken niet veel serieuzer nemen?
Nick Bostrom is professor filosofie en directeur van The Future of Humanity Institute in Oxford. Hij studeerde filosofie, theoretische natuurkunde en computational neuroscience in Stockholm en Londen. Hij vroeg de politici om na te denken over de stelling: er zal een superintelligente computer komen die de mens overbodig maakt.
Fractievoorzitter Jesse Klaver van GroenLinks is niet bang voor computers die de mens overbodig maken. "Ik zie ons voorlopig nog wel een tijdje de baas zijn. Maar we moeten de waarschuwing voor deze technologie wel ter harte nemen. Ik heb namelijk geen idee hoe het zich gaat ontwikkelen."
Technologie biedt ons in eerste instantie hulp.
Ook Diederik Samson maakt zich nog geen zorgen. "Je kunt niet uitsluiten dat dit over twintig generaties zal gebeuren. Maar tegen die tijd is de mens ook in staat om die uitvinding in goede banen te leiden."
De PvdA'er ziet vooral de voordelen van technologische vooruitgang. "Technologie biedt ons in eerste instantie hulp. Het biedt ons bijvoorbeeld de hulp om onze communicatie te verbeteren. Veel oplossingen komen van de technologie. Misschien komt er ooit een bedreiging bij, maar die zullen we moeten hanteren."
We moeten voorkomen dat er kunstmatige intelligentie komt die ons leven kan overnemen zonder waarden en normen.
VVD-leider Halbe Zijlstra vindt het verstandig om de technologische verandering voort te zetten. "Maar je moet wel voorkomen dat er kunstmatige intelligentie komt die ons leven kan overnemen zonder waarden en normen. Als je daar geen controle meer over hebt dan kan een computer denken: Waar heb je eigenlijk mensen voor nodig?"
Nederland moet voorop lopen in de ontwikkeling van superintelligente computers, vindt Zijlstra. "Dat betekent dat we innovatie, wetenschap en ontwikkeling goed moeten blijven faciliteren."