Om de nalatenschap van de overleden aidsonderzoeker Joep Lange te waarborgen, wordt in Amsterdam het Joep Lange Instituut opgericht. Een private partij uit de Verenigde Staten heeft inmiddels 20 miljoen dollar beschikbaar gesteld, zegt Onno Schellekens van PharmAccess, een van de initiatiefnemers.
Het instituut, dat eind dit jaar wordt opgericht, moet de allerarmsten in ontwikkelingslanden toegang verlenen tot goede gezondheidszorg. "Het is gericht op het verleggen van de grenzen in de zorg met name in de Derde Wereld", vertelt Schellekens.
Joep Lange, de vermaarde hiv/aids-wetenschapper en activist, kwam vorig jaar met zijn partner Jacqueline van Tongeren om het leven bij de ramp met vlucht MH17.
Leerstoel
Daarnaast stelt de Universiteit van Amsterdam een bijzondere leerstoel voor Internationale Gezondheidszorg in, vernoemd naar Joep Lange. De leerstoel wordt afwisselend bekleed door internationale wetenschappers die worden geselecteerd door het bestuur van het AMC en de UvA. De leerstoel wordt ondersteund door het ministerie van Buitenlandse Zaken.
"De leerstoel zal bekleed worden door voormalige collega's van Joep, topwetenschappers uit de VS, Europa en Azië en Afrika, gecombineerd met aanstormend talent", vertelt Schellekens.
Pionier in Afrika
Joep Lange was hoogleraar infectiezieken en gold als pionier op het gebied van aidsbestrijding. Hij was een van de eersten die experimenteerde met de zogenaamde 'cocktail' van hiv-remmers. "Joep heeft mijn leven gered" , zegt hiv-patiënt Han Nefkens. "Hij heeft ervoor gezorgd dat ik medicijnen kreeg op een moment dat ze niet op de reguliere manier beschikbaar waren."
Lange was ook pionier in Afrika. Daar kregen aids-patiënten in de jaren ’90 niet- of nauwelijks behandeling. Lange ging in zee met bierbrouwer Heineken die haar dertigduizend werknemers in zeven Afrikaanse landen wilde behandelen.
Zijn samenwerking met private partijen kwam hem op kritiek te staan van overheden en ontwikkelingsorganisaties. Maar zijn aanpak creëerde een doorbraak: andere grote bedrijven en later ook overheden volgen. "Het was zwaan-kleef-aan", zegt Tobias Rinke de Wit van PharmAcces, die met hem samenwerkte voor projecten in Afrika. Inmiddels worden meer dan tien miljoen Afrikanen behandeld.
Joep was een held op het gebied van gezondheid en ontwikkeling.
Lange werkte al vroeg samen met het Clinton Health Access Initiative om aids-behandelingen in Afrika mogelijk te maken. In een videoboodschap aan Nieuwsuur eert voormalig president van de Verenigde Staten Bill Clinton de onderzoeker.
Clinton noemt hem een '"held op het gebied van gezondheid en ontwikkeling. Joeps manier van leven laat zien hoe een iemand het verschil kan maken als hij z’n leven in dienst stelt van anderen en ervoor kiest anderen te helpen in plaats van ze onderuit te halen", zegt Clinton.
H-team
Ook in ons eigen land is de erfenis van Lange duidelijk zichtbaar. Zo start volgende maand in Amsterdam een project waarbij hiv-geïnfecteerden met een sneltest binnen een halve dag uitslag krijgen. Eerder onderzoek van Lange en zijn team aan het AMC wijst uit dat vroege behandeling van hiv-geïnfecteerden het afweersysteem sterker houdt.
Lange was initiatiefnemer van het H-team waarbij alle organisaties op het gebied van hiv/aids-bestrijding nauw samenwerken. Godelieve de Bree van het H-team: "Toen MH17 neerstortte was de basis voor het H-team gezet en ook na de ramp zijn we keihard aan de slag gegaan om te kunnen waarmaken waar Joep voor stond."
Prinses Mabel van Oranje hield onlangs tijdens het 'Amsterdamdiner' een indrukwekkende speech over Joep Lange en Jacqueline van Tongeren.
