In de zaak van actieorganisatie Urgenda versus de Staat der Nederlanden doet de rechter morgen uitspraak. Urgenda wil dat de rechter Nederland - in het belang van toekomstige generaties - dwingt tot een effectiever klimaatbeleid. De rechter doet om 10.00 uur uitspraak.
Voor veel mensen is de zaak van Urgenda een sympathiek initiatief van bezorgde burgers, maar kan de organisatie de zaak ook winnen? Aan de vooravond van de uitspraak blikt Nieuwsuur vooruit met advocaat Roger Cox die namens de eisers de zaak bepleitte en hoogleraar klimaatrecht Jonathan Verschuuren (Tilburg University).
Discussie
Urgenda vindt dat Nederland het klimaatprobleem wel erkent, maar veel te weinig doet om klimaatverandering tegen te gaan. De overheid moet voor 2020 de uitstoot van het broeigasgas CO2 drastisch verminderen, met veel meer dan binnen de EU is afgesproken, zo vindt Urgenda.
Volgens de Verenigde Naties is er een reductie van veertig procent minder broeigassen ten opzichte van het niveau van 1990 noodzakelijk om onder de kritische grens van 2 graden opwarming te blijven. Een opwarming van de aarde met meer dan 2 graden Celsius leidt volgens Urgenda tot een schending van de mensenrechten wereldwijd.
Wij gaan ze niet vertellen hoe ze de klimaatdoelen moeten halen. Wel willen we afdwingen dat er werk van wordt gemaakt.
Met de rechtszaak wil Urgenda ook bereiken dat er een einde komt aan de discussie over klimaatverandering. Sceptici van klimaatverandering zeggen dat de negatieve gevolgen meevallen, maar daarmee is Urgenda het niet eens.
Burgerbelangen
De gang naar de rechter is volgens de organisatie een logische stap. Het klimaatbeleid is niet langer een zaak van het parlement omdat in deze zaak de belangen van burgers worden geschaad. Een rechter kan zich dan uitspreken.
Urgenda wil ook dat de overheid de burgers meer en beter informeert over de klimaatverandering en de risico's daarvan. Marjan Minnesma, directeur van Urgenda: "Wij gaan ze niet vertellen hoe ze de klimaatdoelen moeten halen. Wel willen we afdwingen dat er werk van wordt gemaakt."
Het geloof dat de politiek dit probleem tijdig oplost, is eigenlijk zo goed als verdwenen.
Over de kans op succes verschillen de meningen. In een interview met dagblad Trouw zei advocaat-generaal Jaap Spier van de Hoge Raad in april dat er activistische rechters nodig zijn om zich te mengen in het klimaatdebat.
Wanhoopsdaad
"Het geloof dat de politiek dit probleem tijdig oplost, is eigenlijk zo goed als verdwenen. In zoverre kan je zeggen dat dit een wanhoopsdaad is om de politieke patstelling te doorbreken."
Hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit van Leiden Wim Voermans acht de kans dat Urgenda het kabinet kan dwingen tot een ander milieubeleid vrijwel kansloos. "Waarschijnlijk verliezen ze de zaak en worden ze veroordeeld tot het betalen van de proceskosten. Het gaat om een paar duizend euro maar daar krijg je dan wel behoorlijk wat zendtijd voor terug", zei hij eerder in het Financieele Dagblad.
