'Kabinet krijgt moeilijke klus in Eerste Kamer'
In een eerste reactie op de Eerste Kamerverkiezingen zeggen vrijwel alle politieke kopstukken dat het kabinet een moeilijke klus wacht. De coalitie heeft nog 21 zetels over, terwijl er 38 nodig zijn voor een meerderheid. Steun van D66, ChristenUnie en de SGP is de komende jaren niet meer voldoende, er zal per keer een list verzonnen moeten worden.
Loek Hermans, VVD
Fractievoorzitter Hermans van de VVD vindt het mooi dat zijn partij met dertien zetels opnieuw de grootste in de Eerste Kamer wordt. En dat "met zoveel regeringsverantwoordelijkheid en terwijl we zoveel onpopulaire maatregelen hebben moeten nemen". Hij wijst erop dat het kabinet zich hetzelfde moet opstellen als in de afgelopen periode "en telkens moet kijken naar wisselende coalities".
Sybrand Buma, CDA
De partijleider van de christen-democraten constateert met vreugde dat zijn partij met 12 zetels bijna de grootste is in de Eerste Kamer. De rol van het CDA blijft volgens hem hetzelfde: oppositie voeren en het kabinet controleren. Er worden geen deals vooraf gesloten met het kabinet, dat heel wat moet doen om de steun van het CDA te krijgen. Als voorbeelden noemt hij belastingverlaging, bestrijding van de werkloosheid en het verbeteren van de veiligheid.
Alexander Pechtold, D66
D66-leider Pechtold is blij dat D66 inderdaad verdubbelt naar tien zetels. "Daarmee zijn we de derde partij in de Eerste Kamer. Meer zetels betekent meer invloed en die is nodig om dit kabinet aan te sporen nu eindelijk werk te maken van meer banen en minder lasten."
De D66-voorman zegt dat de houding van zijn partij ten aanzien van het kabinet niet verandert. "Wij blijven kritisch-constructief. De politieke verhoudingen zijn wel veranderd, dus Rutte zal extra zijn best moeten doen om meerderheden voor zijn plannen te krijgen. Kom met nieuwe meerderheden, kom met nieuwe plannen, dan denkt D66 graag mee."
Geert Wilders, PVV
Het kabinet hoeft in de Eerste Kamer niet te rekenen op steun van de PVV, zegt de partijleider. "We gaan beleid dat Nederland afbreekt, het kabinet dat miljarden extra stuurt naar Afrika en Europa, niet steunen. We gaan keihard oppositie voeren", zegt PVV-leider Wilders, die 9 zetels overhoudt.
Wilders heeft maar één advies voor het kabinet en de premier. "Rutte heeft met zijn vriendjes geen meerderheid meer in de Senaat. Opstappen, dat is wat hij moet doen."
Tiny Kox, SP
De SP-senator stelt dat het kabinet een moeilijke tijd tegemoet gaat zonder een meerderheid in de Senaat. Hij voorziet twee mogelijke uitkomsten: "Als ze dit met creativiteit aanpakken, zijn ze bij ons welkom. Volharden ze in verstarring, dan zie ik maar één mogelijkheid: dan zullen we snel afscheid moeten nemen van dit kabinet." De SP gaat van 8 naar 9 zetels in de nieuwe Eerste Kamer.
Jesse Klaver, GroenLinks
GroenLinks gaat in de nieuwe Eerste Kamer van 5 naar 4 zetels. Maar de nieuwe fractieleider van GroenLinks in de Tweede Kamer denkt dat de partij toch een meer centrale rol krijgt, omdat de coalitie ook minder zetels krijgt. Hij laat weten dat GroenLinks het kabinet niet zomaar zal steunen bij nieuwe wetgeving, zoals bijvoorbeeld de wijziging van het belastingstelsel die eraan zit te komen.
Klaver vindt dat het kabinet tot nu toe te weinig maatregelen heeft genomen om Nederland vooruit te helpen en noemt de belastinghervormingen "groot onderhoud". Toch sluit hij onderhandelen niet uit. "Als ze met een stevige stelselherziening komen, die ervoor zorgt dat ongelijkheid afneemt, zullen we over steun kunnen praten. Anders: veel succes met het vinden van 17 zetels."