Een ton voor de ABN Amro-top: hoe zit het nou?
Door verslaggever Eva Wiessing
De kwestie rond de loonsverhoging van de top van ABN Amro begon in 2012. Toen kwam er een wettelijk verbod op bonussen voor financiële instellingen die staatssteun hadden gekregen en die steun nog niet volledig hadden terugbetaald.
ABN Amro was niet de enige bank die te maken kreeg met het bonusverbod. Ook ING, ASR, SNS Reaal en LeasePlan mochten hun topmensen geen variabele beloningen meer geven. Om het verlies aan inkomen te compenseren, gaf de wet de ruimte om de vaste salarissen eenmalig te verhogen met maximaal 20 procent.
Tot dat moment hadden de bestuurders bij ABN Amro recht op een variabele beloning van maximaal 60 procent van het vaste salaris. In euro’s: 360.000, bovenop het vaste salaris van 600.000 euro. Bestuursvoorzitter Gerrit Zalm verdiende 759.000 euro.
Felle reacties
De bank besloot meteen om de vaste salarissen met 100.000 euro te verhogen en kreeg daarvoor in juni 2012 toestemming van de toenmalige minister van Financiën, Jan Kees de Jager. Voor Zalm gold die verhoging overigens niet.
De toestemming was er dus, maar in 2012 en 2013 zagen de bestuurders vrijwillig af van de salarisverhoging. Mogelijk vanwege de commotie een jaar eerder over een bonus voor ING-topman Jan Hommen. Na felle reacties deed Hommen afstand van de hem toegekende bonus.
Niet verstandig
Vorig jaar besloot de raad van commissarissen van ABN Amro om de zes bestuursleden alsnog die 100.000 euro salarisverhoging toe te kennen. Minister Dijsselbloem werd daarover in maart 2014 geïnformeerd. Achteraf zegt de minister daarover dat hij "meermalen" duidelijk heeft gemaakt dat hij dat niet verstandig vond. Maar hij zag tegelijkertijd geen kans om die tegen te houden en beloofde aan Zalm om de salarisverhoging "juridisch en bestuurlijk te verdedigen".
Toen op 20 maart ABN Amro de salarisverhoging bekendmaakte, barstte een storm van protest los. Honderden klanten zegden hun bankrekening op en ook bij het personeel was er veel kritiek. Een week later besloot Dijsselbloem de beursgang uit te stellen.
Afbetaald
Zalm begreep de commotie niet. Hij sprak van een "inlevercultuur" bij de bank. Maar na een weekend met intensief overleg besloten de commissarissen de salarisverhoging in te trekken.
Een dag later begonnen Zalm en president-commissaris Rik van Slingelandt een tour langs de grote ABN Amro-kantoren om het personeel uit te leggen hoe het was gegaan. Commissaris Peter Wakkie, verantwoordelijk voor het beloningsbeleid, deed hetzelfde in een interview met NRC Handelsblad. Volgens hem was er "niets mis" met de salarisverhoging. Hij trad diezelfde middag af.
Overigens verhoogden LeasePlan en ASR in 2012 wél de vaste salarissen aan de top met 15,6 procent en 16 procent. Bij ING en SNS Reaal bleven de salarissen gelijk. Maar de dag nadat ING de staatssteun volledig had afbetaald, en het bonusverbod dus niet meer bestond, besloot de bank het salaris van topman Ralph Hamers met ruim 28 procent te verhogen naar 1,63 miljoen in 2015.