'Neem de tijd voor nieuw belastingstelsel'
De Tweede Kamer ontving vandaag vakbonden, werkgeversorganisaties, belastingexperts en hoogleraren om te komen praten over de modernisering van het belastingstelsel. Dat dat nog niet zo eenvoudig is bleek uit de verschillende meningen.
Oud-PvdA-staatssecretaris Vermeend, verantwoordelijk voor de Belastingherziening 2001 en het huidige boxensysteem, adviseert de politiek het vooral niet te overhaast te doen. "Je hebt hier minstens drie jaar voor nodig, want je maakt een stelsel voor een langere periode."
Hij vindt dat er meer nodig is dan een paar kleine aanpassingen. "Het nieuwe stelsel moet gericht zijn op de nieuwe samenleving. Die is gedigitaliseerd en grensoverschrijdend." Het kabinet zou een plan in de steigers moet zetten waar de kiezer bij de volgende verkiezingen over kan oordelen, zegt Vermeend.
Verschillende meningen
Waar politiek, bedrijfsleven en vakbonden het over eens zijn is dat de belasting op arbeid omlaag moet. Werkenden houden te weinig over van hun bruto salaris. "De FNV wil de duizend euro terug die werknemers sinds de laatste belastingherziening meer zijn gaan betalen", zegt Leo Hartveld.
De verlaging van loonbelasting moet gecompenseerd worden met een andere belasting, want de overheid heeft wel inkomsten nodig. Over hoe dat moet, verschillen de meningen. Een veel geopperde oplossing is het verhogen van de BTW, de belasting op consumptie. Ondernemersclub VNO-NCW is bang dat de consumptie daardoor instort en dat dat banen kost.
Onderzoeker Cnossen van het Centraal Planbureau vindt dat de verschillende BTW-tarieven en uitzonderingen moeten worden afgeschaft. Het ideale percentage is 25 procent, zegt hoogleraar fiscale economie Kavelaars. Hij schreef mee aan het plan voor een belastingherziening door de commissie-Van Dijkhuizen.
"Die extra inkomsten uit BTW zijn nodig als je een flinke verlaging van de belasting op arbeid wilt. Dat moet geleidelijk worden ingevoerd, anders is de schok voor de economie te groot." Hij is het eens met Cnossen dat een BTW-verhoging niet leidt tot het instorten van consumptie, mits arbeid tegelijkertijd goedkoper wordt.
Systeem eenvoudiger
Het nieuwe stelsel zal in ieder geval rekening moeten houden met nieuwe ontwikkelingen, zeggen de deskundigen. "Er zijn nu bijna 900.000 zzp'ers. Fiscaal bestaan ze niet, er zijn belastingen voor werknemers en voor bedrijven. Er moet een derde belastinggrondslag komen voor deze zelfstandig professionals", zegt Hans Biesheuvel van ONL.
Ook het milieu moet centraal staan in het nieuwe stelsel, vindt Femke Groothuis van Ex'taks. "Nederland en andere Europese landen moeten 'circulaire economieën' worden: economieën die voor een groot deel draaien op het hergebruiken van grondstoffen en producten. Recycling is arbeidsintensief, dus daarvoor moet de loonbelasting omlaag."
En verder moet het systeem volgens de betrokkenen eenvoudiger. Het toeslagensysteem heeft zijn beste tijd wel gehad, vindt ondernemer en columnist Annemarie van Gaal. "Schaf die toeslagen af zodat bijstandsmoeders weer gaan werken."
Jan Zweekhorst van SRA: "We hebben een oerwoud aan heffingskortingen. We hebben het zelfs voor elkaar gekregen om in dit land in het systeem verschillende kinderen in te bouwen."
De meningen van de deskundigen verschillen net zoveel als de meningen van de partijen in de Tweede Kamer. Het zal daarom lastig worden voor staatssecretaris Wiebes om met een plan te komen waar iedereen zich in kan vinden.