De Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD doen precies datgene wat de Amerikaanse NSA van ze vraagt. De Amerikanen zien de Nederlanders als "ondergeschikten" die altijd "onbegrensde toegang" bieden.
Dat zegt de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden, die voor zowel de NSA als de CIA werkte, in een interview dat Nieuwsuur met hem had in Moskou. "Jullie diensten werken in feite voor de Amerikanen. Ze voeren gewoon uit wat wij ze vragen", zegt Snowden tegen verslaggever Eelco Bosch van Rosenthal.
Snowden: "De relatie met vrijwel alle Europese diensten is goed. Maar de Amerikanen vrezen er maar enkele, bijvoorbeeld de Franse geheime dienst. De Nederlandse diensten worden veel minder gerespecteerd. De Amerikanen waarderen de AIVD en de MIVD niet vanwege hun capaciteiten, maar vanwege de altijd soepele medewerking."
In het gesprek met Nieuwsuur gaat Snowden verder uitvoerig in op de surveillancecapaciteiten van de AIVD en de MIVD, die het kabinet wil uitbreiden.
Veel te veel data
De klokkenluider spreekt ook over zijn toekomst, over de beschuldiging dat hij voor de Russische geheime dienst zou werken en over de roep om strengere anti-terreurwetten na de aanslagen in Parijs.
Snowden staat bekend als fervent tegenstander van de massale afluisterpraktijken van de Amerikanen. Tegen Nieuwsuur zegt hij: "Niemand zegt dat we niet moeten afluisteren, maar de vraag is hoe we dat moeten doen. De Fransen hebben vorig jaar een van de uitgebreidste wetten op dit gebied aangenomen en toch konden ze de aanslagen in Parijs niet voorkomen. Het probleem van 'mass surveillance' is dat je mensen begraaft onder veel te veel data."
Reactie ministerie
Minister Plasterk van Binnenlandse Zaken laat weten dat de commissie die toezicht houdt op de veiligheidsdiensten (de CTIVD) naar aanleiding van eerdere beweringen al eens heeft bevestigd dat "de veiligheidsdiensten zich aan de wet houden".
Het interview met Edward Snowden is vanavond te zien in Nieuwsuur, om 22.00 uur op NPO 2. Morgenochtend verschijnt het interview ook in de Volkskrant, waarmee Nieuwsuur voor deze gelegenheid samenwerkte.
