Steeds vaker versturen jongeren zelfgemaakte naaktfoto's en blootfilmpjes via hun mobiele telefoon. Die beelden worden met hun smartphone via sociale media razendsnel verder verspreid. En dan hebben al je vrienden, klasgenoten of andere onbekenden ineens je borsten of meer gezien.
Het fenomeen heet sexting. In een peiling van bureau Sense en Rutgers WPF, de voormalige Rutgersstichting, onder 1000 scholieren zeiden zeker 600 van hen dat ze wel eens zo'n filmpje of foto ontvangen. Het verspreiden van andermans foto blijkt strafbaar, maar daarvan zijn de jongeren zich niet bewust.
'Op iedere school'
Daarom zijn de gemeenten Amsterdam en Tilburg grote voorlichtingscampagnes begonnen. In Amsterdam zijn er komend jaar voorlichtingsbijeenkomsten voor ouders en docenten. Ook kunnen scholen een lespakket en een film gebruiken. De gemeente werkt samen met de zedenpolitie en het expertisecentrum Qpido.
"De gevolgen van sexting zijn groot. Bijvoorbeeld de psychische schade bij de slachtoffers", zegt Petra Hoeve van Qpido. "Bij het expertisecentrum hebben we nu 25 meisjes in een hulpverleningstraject. Maar dat zijn alleen de gevallen die zich melden voor hulp. Dit gebeurt op iedere middelbare school."
Grote schok
En het aantal gevallen van sexting neemt toe, zegt Michel Bijl van de Amsterdamse zedenpolitie. "We krijgen bij de politie nu gemiddeld één melding per dag binnen." Soms zijn de foto's onschuldig, maar regelmatig zitten er ook beelden tussen van seksuele handelingen.
"De jongeren die de beelden hebben gemaakt en doorgestuurd, doen dat vaak in goed vertrouwen. De schok is groot als ze vervolgens zien dat de beelden wijdverspreid zijn. Vervolgens worden ze vaak erg gepest", zegt Bijl.
Strafblad
De verspreiders van andermans blootfoto of -filmpje staan vaak niet stil bij de gevolgen van hun daad. "Jongeren doen dat vaak heel erg onbezonnen. Ze denken: leuk, even doorsturen. Maar je pleegt een strafbaar feit. Op jonge leeftijd heb je dan al een strafblad en dat is soms bepalend voor de rest van je leven."
Sexting is een vrij nieuw fenomeen en wordt landelijk nog niet geregistreerd. Maar uit cijfers van Rutgers WPF blijkt dat van de 1000 ondervraagde scholieren er 250 wel eens een blootfoto of naaktfilmpje maken. Het overgrote deel, zo'n 75 procent, stuurt dat door.
'Mijn eigen fout'
Francien Regelink, inmiddels 28, overkwam het toen ze vijftien was. Ze zat achter de computer te chatten met haar vriendje toen hij haar vroeg of zij haar shirt wilde uitdoen. Hij maakte een screenshot van haar borsten en de volgende dag hing de foto door de hele school.
"Ik ben heel hard naar huis gefietst. Ik was zo wanhopig en in paniek dat een ongeluk krijgen me even niet zo erg leek. Dan was ik in ieder geval van het probleem af", zegt Regelink. "Ik schaamde me en zag het ook echt als mijn fout. Als ik mijn borsten niet had laten zien, had hij die foto niet kunnen maken."
'Laat je tieten nog eens zien'
Regelink is nu een paar maanden in Kaapstad. Ze schrijft daar een boek over haar ervaringen: Francien laat je tieten nog eens zien!. Ze wil heel Nederland laten weten wat haar is overkomen. "Ik vind het tijd dat er over sexting een boek wordt geschreven, omdat zoiets er nog niet is. Meisjes die het overkomt wil ik helpen om ermee om te gaan."
Tegelijkertijd wil ze ook waarschuwen voor het gemak waarmee zo'n foto wordt doorgestuurd en de schade die daarmee wordt veroorzaakt. "Scholen kunnen een belangrijke rol spelen. Door scholieren over de gevolgen te vertellen, maar ook door de verspreiders aan te spreken. Die van mij zijn er gewoon mee weggekomen."