Het is beroepsziekte nummer 1 in Nederland: stress op de werkvloer. Een op de acht werknemers heeft er last van. Werkstress kan ernstige geestelijke en lichamelijke problemen geven, leidt tot verzuim en dus tot hoge kosten voor werkgevers: zo'n 2,2 miljard euro, becijferde onderzoeksbureau TNO.
Werkstress kan ontstaan door werkdruk, agressie, pesten of intimidatie op de werkvloer. Werknemers melden zich vervolgens voor lange tijd ziek of komen met gezondheidsproblemen thuis te zitten. De verzuimdagen kosten werkgevers volgens TNO in 2012 zo'n 2,2 miljard euro. Dat is nog exclusief kosten voor bijvoorbeeld begeleiding, vervanging en productieverlies.
Maar ziekte en uitval door werkstress kost niet alleen de werkgevers geld, ook de samenleving. Die betaalt nog voor de ziektebehandeling, ziekenhuisopnames en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Alles bij elkaar genomen schat TNO de totale maatschappelijke van werkstress tussen de 4 en 5 miljard euro.
Mensen zitten er niet op te wachten om na twee weken vakantie er weer met 'volle vaart' tegenaan te mogen.
Sabine Geurts, hoogleraar Stress en Herstel, zegt dat werkgevers vaak niet voldoende doen om de oorzaken van werkstress aan te pakken. "Werkgevers financieren bijvoorbeeld wel een cursus stressreductie of mindfulness, maar dat is slechts symptoombestrijding. Werkgevers moeten de oorzaken van werkstress in kaart brengen en die aanpakken."
Burn-out coach Masja Mooy is ook kritisch over werkgevers. "Het komt voor dat werkgevers zeggen: neem twee weken vakantie en dan gaan we over twee weken weer volle vaart vooruit. Maar het laatste waar die mensen behoefte aan hebben is volle vaart vooruit."
Geen oog
Uit het onderzoek van TNO blijkt dat 1,3 miljoen werknemers vinden dat de leidinggevende geen oog heeft voor hun welzijn. Veertig procent van de werknemers wil dat er aanvullende maatregelen genomen worden om werkstress en werkdruk te verminderen.
"Stress is een probleem en moet inderdaad bij de bron worden aangepakt. Een complicatie is dat de bron niet altijd duidelijk is en dat de oorzaak meestal ligt in het privéleven van de werknemer. Werknemers vinden het vaak lastig erover te spreken", zegt werkgeversvereniging AWVN.
Het onderwerp moet uit de taboesfeer, daar ligt de sleutel tot succes. Niet in nieuwe regels en procedures.
Campagnes
Volgens AWVN blijkt uit een onderzoek van TNO uit 2012 juist dat werkgevers zich actief bezighouden met het verminderen van werkstress. "AWVN zelf heeft namens alle werkgevers zijn handtekening gezet onder de campagnes van het ministerie van Sociale Zaken. Die campagnes helpen om het onderwerp uit de taboesfeer te halen en om een open en veilige communicatiesfeer te creëren. Daarin ligt de sleutel tot succes. Niet in nieuwe regels en procedures."
Volgende week start er een nieuwe campagne van het ministerie van Sociale Zaken tijdens de 'Check je Werkstress Week'. Op een speciale website kunnen mensen testen of ze zelf last hebben van werkstress. Tijdens de week gaan verschillende bedrijven in gesprek met hun werknemers over werkstress en organiseren ze bijeenkomsten over stress op de werkvloer.