Russische aanval op Oekraïne scherp veroordeeld: 'Donkere dag voor Europa'
Vanuit het Westen wordt de inval van Rusland in Oekraïne breed veroordeeld. Politieke leiders zeggen dat deze oorlog niet onbeantwoord zal blijven en ze wijzen op sancties die zullen volgen. Wat deze sancties zullen behelzen is nog onduidelijk. Vanochtend is er internationaal topoverleg tussen de westerse bondgenoten.
Voor overleg met de meest betrokken ministers sprak premier Rutte vanochtend van een donkere dag voor Oekraïne, voor Europa en voor de hele wereld. "Het is iets waar iedereen voor vreesde dat het kon gebeuren, maar waar alle diplomatieke inspanningen op gericht waren om ze te voorkomen."
Hij stelt één land en één persoon verantwoordelijk: Rusland en president Poetin. Rutte zei dat de reactie stevig zal zijn en dat Nederland zal samenwerken met de bondgenoten.
Niet accepteren
Nederland gaat in Europees verband inzetten op het aller zwaarste sanctiepakket tegen Rusland, zegt minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken. "We staan schouder aan schouder met Oekraïne", zei hij. We zien vandaag "oorlogsdaden die in decennia niet meer hebben plaatsgevonden", vindt Hoekstra.
Hij heeft contact gehad met zijn Europese ambtsgenoten en de Oekraïense ambassadeur in Nederland. Ondanks het feit dat Poetin tot nu toe niet onder de indruk is van de sancties, denkt Hoekstra toch dat verzwaring nodig is. "Het is essentieel dat we laten zien dat we dit niet accepteren."
Hij erkent dat zwaardere sancties ook economische gevolgen kunnen hebben voor de EU en Nederland. "Die zullen we dan gezamenlijk moeten dragen." De Nederlandse diplomatieke post in Lviv blijft voorlopig open. De minister riep Nederlanders in Oekraïne opnieuw op om het land te verlaten als dat kan.
De Amerikaanse president Biden zei eerder al dat de VS samen met de bondgenoten eensgezind zal antwoorden op de Russische inval in Oekraïne. "Rusland alleen is verantwoordelijk voor de oorlog die zal leiden tot veel slachtoffers, menselijk lijden en alle destructie die deze oorlog zal opleveren. De wereld zal Rusland verantwoordelijk houden."
Staat van beleg
Vannacht kondigde de Russische president Poetin in een onverwachte toespraak "een speciale militaire operatie" aan in de Donbas-regio. In Oekraïne heeft president Zelensky de staat van beleg afgekondigd.
Hij zegt dat Rusland raketaanvallen uitvoert op de Oekraïense infrastructuur en op Oekraïense grenswachten. Vertegenwoordigers van de NAVO-landen komen vanochtend in Brussel bij elkaar voor spoedoverleg.
Vanuit China klinkt ondertussen een ander geluid. Dat land weigert te spreken van een 'inval' door Rusland. Beide partijen in het conflict worden door China tot kalmte gemaand.
In deze donkere uren zijn onze gedachten bij Oekraïne en de onschuldige vrouwen, mannen en kinderen die moeten vrezen voor hun leven.
De Europese Unie komt met nieuwe, zware sancties voor Rusland. Die zullen "enorme en ernstige gevolgen hebben" voor het land, kondigen de voorzitters van de Europese Commissie en de raad van regeringsleiders van de EU-landen aan.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zegt dat de Europese Unie het Kremlin zal afrekenen op de "ongerechtvaardigde aanval op Oekraïne". "In deze donkere uren zijn onze gedachten bij Oekraïne en de onschuldige vrouwen, mannen en kinderen die moeten vrezen voor hun leven."
De Russische aanval is een "verschrikkelijke dag voor Oekraïne en een donkere dag voor Europa", zegt de Duitse bondskanselier Scholz. De Britse premier Johnson zegt op Twitter geschokt te zijn door de "gruwelijke gebeurtenissen" zoals hij de aanval op Oekraïne noemt. "Het VK en onze bondgenoten zullen resoluut reageren."
'Treurigste moment'
Secretaris-generaal Antonio Guterres van de Verenigde Naties heeft zich na de aangekondigde militaire actie in Oekraïne rechtstreeks tot Poetin gericht. "In naam van de mensheid, haal de troepen terug naar Rusland", vroeg hij.
Guterres, die sinds 2017 secretaris-generaal van de VN is, vervolgde zijn betoog door te stellen dat de aanval "het treurigste moment van zijn ambtstermijn" is.
Rusland isoleren
De Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken vraagt op Twitter de wereld om snel te reageren op de Russische aanval op zijn land. "De toekomst van Europa en de wereld staat op het spel."
Hij vraagt landen om Rusland volledig te isoleren en vergaande sancties in te stellen, waaronder het afkoppelen van Rusland van het internationale betalingssysteem Swift. Ook vraagt hij om humanitaire en financiële steun en om wapens.