'In Brussel vraagt men zich af wat de Nederlanders bezielt'

In Brussel, de stad waar de Europese Unie is gevestigd, wordt met veel verbazing gekeken naar het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne. "Veel mensen vragen zich af wat de Nederlanders bezielt", zegt correspondent Gwen ter Horst.

Nederland is de enige lidstaat die het associatieverdrag met Oekraïne nog niet heeft geratificeerd. Mede daarom krijgt de Nederlandse gang naar de stembus veel aandacht in de Belgische hoofdstad.

"Er zijn veel kritische columns geschreven in internationale media. Nederland staat echt een beetje te kijk in Brussel. En dat tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap."

Mensen uit de zogenoemde 'Brusselse bubbel' - diplomaten, journalisten en EU-ambtenaren - zijn bang dat Nederland de Russische president Poetin in de kaart speelt door tegen het associatieverdrag te stemmen.

Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, heeft zijn zorgen uitgesproken over de mogelijke gevolgen van het referendum. Hij is bang dat een verwerping van het associatieverdrag zal leiden tot een "continentale crisis".

"Veel mensen hier denken dat een 'nee' op het referendum de Europese Unie uit elkaar zal drijven", vertelt Ter Horst. "Zij snappen niet dat uitgerekend de Nederlanders zich laten misleiden door, wat zij noemen, propaganda van Poetin."

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken ontkent overigens dat het geprobeerd heeft de uitkomst van het referendum te sturen. Die beschuldigingen zijn een poging om de Nederlandse publieke opinie door middel van leugens te beïnvloeden, zei een woordvoerder tegen de NOS.

Afwachten

Andere EU-functionarissen zijn terughoudend in hun commentaar. "Zij zien het referendum toch vooral als een binnenlandse aangelegenheid. Die functionarissen zijn benieuwd naar wat de Nederlandse regering doet met de uitslag van het referendum. Het is voor de EU vooral afwachten wat er gaat gebeuren."

Ter Horst zegt dat een Nederlandse tegenstem het associatieverdrag waarschijnlijk niet tegenhoudt. "Het verdrag is eigenlijk al van kracht. Als er 'nee' wordt gestemd, is de vraag: moet er iets worden aangepast, of moet er een nieuw verdrag komen? Maar daar gaan ze hier pas mee aan de slag als de kiezer heeft gesproken."