'Wegblijven bij een referendum is nooit een goed idee'

Door redacteur Floris van den Driesche

"Gisteren heb ik besloten om woensdag toch te gaan stemmen bij het referendum", zegt Michiel, terwijl hij leunt op een kinderwagen. Hij is vandaag naar de Dam in Amsterdam gekomen, waar het platform StemVoor demonstreert voor het associatieverdrag met Oekraïne. Er zijn enkele honderden mensen op afgekomen.

Michiel heeft een duidelijke reden om voor het verdrag te stemmen. "Ik ben een bi-man met een Oekraïense vriendin. Ik heb heel nare ervaringen met de homofobie in de Oost-Europese cultuur. Dit referendum zie ik als een mooie manier om daar iets aan te kunnen doen."

Via zijn vriendin krijgt hij mee hoe zeer het associatieverdrag leeft in Oekraïne. "Sinds het begin van de opstand twee jaar geleden is daar heel fragiele hoop, maar de Oekraïners zijn bang dat ze weer in de Russische invloedssfeer belanden. Ik wil er alles aan doen om de mensen daar te helpen. Dan helpt het om voor het verdrag te stemmen."

Ook Greetje uit Amsterdam gaat woensdag voor stemmen. "Maar eigenlijk ben ik tegen dat hele referendum. Het is helemaal niet duidelijk waar het over gaat. Tegenstemmers gebruiken dit referendum om over de hoofden van de Oekraïners tegen Europa te vechten. Het is absurd."

Ze denkt dat de opkomstdrempel van 30 procent gehaald gaat worden. "En dan zou ik het heel erg vinden als er een 'nee' uit de bus komt. Daarom stem ik voor de zekerheid maar voor."

Even verderop staat Dick. "We moeten de Oekraïners helpen om een meer open en liberale maatschappij op te bouwen", verklaart hij zijn voorgenomen voorstem. De verhalen over corruptie in het land weerhouden hem niet.

"Ik denk dat het heel verkeerd is om te denken dat je met zo’n corrupt land niets te maken wil hebben. Je kunt het beter omkeren: hoe kun je die mensen helpen om de corruptie te bestrijden? Daar kan Europa een grote rol in spelen."

Hij vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen woensdag gaan stemmen. "Wegblijven is nooit een goed idee. Volg je hart en stem wat je vindt."

Terwijl op het podium onder anderen minister Koenders van Buitenlandse Zaken en Hennis van Defensie oproepen om voor het verdrag te stemmen, klinken op de Dam ook andere geluiden. Gehuld in herkenbare rode jassen houdt een delegatie van de SP drie enorme letters boven het hoofd: NEE.

"Mijn belangrijkste tegenargument is de corruptie in Oekraïne", zegt Yvonne Schuit uit Putten. "Eerst moet dat land orde op zaken stellen. We moeten geen verdrag sluiten met een land dat niets aan ons kan bijdragen. Wij kunnen ook niets bijdragen aan Oekraïne."

Ze vreest dat een associatieverdrag zal leiden tot een uitstroom van goedkope Oekraïense arbeidskrachten naar Nederland. "We moeten niet nog meer goedkope krachten hierheen halen. Dan staan de Nederlanders op straat. Dat is een slechte zaak. We hebben het met de Polen ook gezien. Zij kopen gewoon een rijbewijs, terwijl de Nederlandse chauffeurs, die heel veel diploma’s moeten halen, op straat staan."