Ook in Ridderkerk was het na Bevrijdingsdag nog even oorlog

• Jeroen Wielaert

  Verslaggever

Nederland was bevrijd, maar het bleef nog een paar dagen oorlog. Op zeker 24 plekken in het westen van het land kwam het tot schietincidenten. Daarbij werden 114 Nederlanders en 42 Duitsers gedood.

Het beruchtst is de schietpartij van 7 mei 1945 op de Dam in Amsterdam, waarbij halverwege de middag tientallen doden vielen in de menigte die bijeen was gekomen om de vrede te vieren. Ze werden door Duitse mariniers beschoten vanuit de Groote Club.

Moffenmeiden

Een van de veel minder bekende voorvallen was op 8 mei, even buiten Ridderkerk. Er werden acht mensen vermoord.

Op die dag ging een groep van de Binnenlandse Strijdkrachten (BS) op pad om 'moffenmeiden' op te pakken, jongedames die een al dan niet betaalde relatie met Duitse soldaten hadden gehad. In de consternatie werd daarbij een waarschuwingsschot gelost. De kogel ketste via de straat in het onderbeen van een van de omstanders.

Er werd besloten om deze jongeman te laten behandelen door de dichtstbijzijnde huisarts, dokter Berger aan de Donckselaan, een stille straat aan de rand van het dorp. Daar kwam het tot een confrontatie tussen de BS en de Duitsers.

Dokter Berger zelf behoorde tot de zeven mannen die halverwege de avond werden doodgeschoten door de Duitsers.

Saartje Schot is geboren op de Donckselaan. Tijdens de bezetting hadden de Duitsers daar een aantal huizen geconfisqueerd. Schot herinnert zich nog dat de Duitsers hun wapens hadden ingeleverd bij de Gusto-fabriek, maar ze ook weer hadden teruggehaald. Ze was 12 toen het gebeurde.

Die 8ste mei was het al de hele dag gespannen. Toen begon het, laat op de dag.

Saartje Schot: "Het schieten. De kogels vlogen over de Donckselaan. Mijn opa zei: 'Liggen, op de grond, langs de muur.' Ze bleven maar schieten. We wisten niet alles natuurlijk. We hebben de doden niet gezien. We moesten binnenblijven bij opa."

Fred Bekkers woonde aan de Benederijweg, vlak bij de Donckselaan. Als jochie van 13 voegde hij zich bij de opgewonden jeugd die achter de kar met de moffenmeiden aan was gaan lopen.

Hij herinnert het zich zo: "We kwamen bij het huis van dokter Berger. Op dat moment kwam een Duitse officier aanrijden. Hij had een blonde vrouw in zijn auto. Hij werd tegengehouden door de BS'ers. Ze dachten dat zij ook een moffenhoertje was. Die officier drukte op zijn claxon en binnen een paar seconden kwamen er een stel Duitsers bij. Ze waren nog gewapend en stomdronken. Toen begon de schieterij."

Dokter Berger zei tegen de Ridderkerker jongens dat ze zich in zijn kelder moesten verstoppen. Een paar BS'ers renden zijn huis binnen, bestormden de trappen en begonnen van boven op de Duitsers te vuren.

Fred Bekkers zag na een klein half uur een Duitser verschijnen in het trapgat van de kelder, met een handgranaat. "Raus, raus, Schweine!", riep hij. "Nicht tun! Nicht tun!", smeekte Fred.

Bij het ophalen van de herinneringen, zeventig jaar later, raakt hij even geëmotioneerd: "We zijn naar boven gegaan en renden naar de sloot aan de overkant. Door me vast te pakken aan graspollen kon ik het hoofd boven water houden. Het was daarna snel afgelopen met het gevecht. Toen ik eruit kwam heb ik lijken zien liggen. De executies heb ik niet gezien".

Het is vreemd voor hem om bij het monument te staan voor de geëxecuteerden van na de bevrijding. "Wat het me doet? Ik ga ermee de kist in. Ik heb het niet verwerkt."

Bekkers vertelt het verhaal nu vijftien jaar in zijn woonplaats Papendrecht aan de kinderen van de groepen 7 en 8, op de school waar zijn dochter en schoonzoon lesgeven. Zo droevig, vlak na de bevrijding. Hij verzucht: "Tja, maar wie houdt zich eraan? Zo’n Hitler-figuur natuurlijk nooit."

Dick en Els de Winter hebben veel onderzoek gedaan en een boek geschreven over het fatale incident. De les? Dick de Winter: "Nooit meer oorlog. We leven in een democratische rechtstaat waar ook wel wat aan mankeert, maar we moeten ons altijd bewust blijven van het feit dat we een stuk vrijheid hebben en dat moeten koesteren".

Els de Winter: "De les is ook heel voorzichtig te zijn, vooral na een oorlog. Eigenlijk is het ook heel moeilijk voor kinderen om dit te begrijpen, want het is heel gruwelijk geweest".