VN waarschuwt voor opwarming aarde met 3 graden: 'Kloof tussen woorden en daden'
De wereld koerst op dit moment af op een dubbel zo hoge opwarming van de aarde als afgesproken in Parijs in 2015, toen werd besloten de opwarming bij voorkeur onder de 1,5 graad te houden.
Dat blijkt uit de nieuwste editie van het Emissions Gap Report, een jaarlijkse tussenstand die de VN geeft van het wereldwijde klimaatbeleid. Het rapport bevat tal van cijfers die aangeven dat er een kloof bestaat tussen woorden en daden, met als conclusie dus dat tegen het einde van de eeuw de aarde in het huidige tempo met 3,0 graden is opgewarmd.
De 3,0 graden is gebaseerd op het werkelijke beleid dat al door landen in gang is gezet. Er gaat 0,1 graad af als alle nationale klimaatdoelen voor 2030 worden gerealiseerd. Als ook alle 'voorwaardelijke klimaatdoelen' zouden worden gehaald, daalt de verwachte opwarming voor het einde van de eeuw naar (gemiddeld) 2,5 graden.
Het gaat dan om de klimaatdoelen van bijvoorbeeld India, Mexico, Indonesië en Zuid-Afrika, zegt hoofdauteur Michel den Elzen van het Planbureau voor de Leefomgeving, dat de doorrekeningen van klimaatbeleid levert voor het VN-rapport.
Als belangrijkste voorwaarde hebben die opkomende economieën technologische ondersteuning nodig en bijvoorbeeld grote investeringen in projecten voor duurzame energie. Over twee weken wordt daarover onderhandeld op de klimaattop in Dubai.
Uitstoot 42 procent omlaag
Om onder de 1,5 graad van het Parijsakkoord te blijven, is nog een enorme inspanning nodig, zo blijkt uit het rapport. De wereldwijde uitstoot moet dan in 2030 42 procent lager liggen dan waar de wereld met het huidige beleid op afkoerst. Vorig jaar was dat nog 45 procent. "Die drie procent kun je zien als de progressie van afgelopen jaar", aldus Den Elzen.
Zo tellen kleine stappen wel bij elkaar op. Toen in 2015 bijvoorbeeld het Parijsakkoord getekend werd, lag de wereld nog op koers om in 2030 een 16 procent hogere uitstoot van broeikasgassen te hebben. Acht jaar later is die verwachting bijgesteld naar een stijging van 3 procent.
De wereld staat dus niet stil, zegt Den Elzen, die ook aan alle dertien voorgaande edities meeschreef. "We zien dat landen hun beloftes en beleid aanscherpen. Die inzet is alleen absoluut onvoldoende om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad."
Ook na 2030 is de uitdaging niet voorbij. Zo beginnen op de komende klimaattop onderhandelingen over nieuwe klimaatdoelen voor het jaar 2035. "Die mijlpaal wordt politiek belangrijker en zit dus ook al in het rapport", zegt medeauteur Joeri Rogelj van het klimaatcentrum van het Imperial College London.
Daar horen ook nog verdere uitstootverlagingen bij: in de vijf jaar tussen 2030 en 2035 moet de wereldwijde uitstoot nog eens ruim twintig procent dalen, om kort na 2050 dan op netto nul uit te komen.
De gevolgen van klimaatverandering nemen onevenredig snel toe bij hogere opwarming. Zelfs het verschil tussen 1,5 en 2 graden opwarming is groot:
