Schaalt Israël af in Gaza? 'Militaire doelen lijken bereikt te worden'

"Niemand zal ons stoppen: niet Den Haag, niet de as van het kwaad, niemand." De Israëlische premier Netanyahu sloeg afgelopen week duidelijk taal uit op nationale televisie en lijkt zo volop door te gaan met de strijd in Gaza tegen Hamas. Toch zijn er steeds meer signalen dat het Israëlische leger verder gaat afschalen in de Gazastrook.

Vandaag kondigde de Israëlische minister van Defensie Gallant aan dat de hevige gevechten rond het zuidelijke Khan Younis snel over zullen zijn. Eerder maakte het Israëlische leger bekend dat er een einde is gekomen aan de "intensieve fase" van het grondoffensief in het noorden van Gaza.

"Eigenlijk spelen er twee zaken", legt oud-Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif uit. "Het Israëlische leger is een reservistenleger. Als je die lang inzet heeft dat consequenties voor de maatschappij en de economie. Die gaan eronder lijden. Er is dus een grens aan hoelang je die kunt en wilt inzetten."

Volgens Israëlische media zijn er sinds het begin van de grondoorlog in Gaza bijna 200 Israëlische soldaten om het leven gekomen en nog eens 2000 gewond geraakt. "Die impact is groot in een relatief klein land. Iedereen heeft wel bekenden daar. De druk vanuit de maatschappij neemt ook toe. Wat wil je met deze oorlog?", zegt De Kruif.

Militaire doelen

Als tweede punt wijst De Kruif naar de militaire doelen van Israël om de infrastructuur van Hamas te vernietigen. "Die lijkt het Israëlische leger te bereiken. Dan kun je gaan afschalen. Daar zit ook een stukje politieke druk bij. Maar door dit te zeggen krijg je ook goede publiciteit."

Hamas helemaal uitschakelen, zoals Netanyahu zegt te willen, is volgens De Kruif onmogelijk. "Je kan het materieel en militair vermogen aantasten, maar je kan niet de geest uit Hamas bombarderen. Dat is nog nooit gelukt en dat is dus het lastige waar een opperbevelhebber mee worstelt. Hoe haalbaar is het om compleet te vernietigen?"

Wereldwijd is de roep om een staakt-het-vuren groot. Volgens het door Hamas geleide ministerie heeft de strijd aan bijna 25.000 Gazanen het leven gekost. Israël zei eerder dat zo'n 9000 militanten van Hamas en andere militante organisaties zijn gedood.

Ondertussen wordt de situatie op de bezette Westelijke Jordaanoever steeds zorgelijker. Sinds het begin van de oorlog, op 7 oktober, heeft Israël het aantal invallen flink opgevoerd, waarbij geregeld doden vallen. Ook zouden er inmiddels duizenden Palestijnen zijn opgepakt.

Enkele weken geleden sloegen de Verenigde Naties alarm over de mensenrechtensituatie op de Westoever. Ook economisch gaat het er steeds slechter omdat veel Palestijnen werkten in Israël, maar nu het land niet meer in mogen.

Uit vrees voor escalatie in het gebied achtte het Israëlische leger het noodzakelijk om dit weekend een elite-eenheid uit de Gazastrook te verplaatsen naar de Westelijke Jordaanoever. De eenheid wordt gezien als een van de belangrijkste die in Gaza actief zijn en heeft vooral geopereerd in Khan Younis.

'Rand van implosie'

Volgens de Israëlische krant Haaretz maken meerdere legerfunctionarissen zich zorgen over de situatie op de Westoever. Ze omschreven de situatie in de krant als "op de rand van een implosie", en men ziet een reële kans dat er een geweldsuitbarsting volgt.

De afgelopen tijd intensiveerden de incidenten op de Westoever waarbij Israëliërs doelwit waren. Volgens Gallant probeert "Gaza te verbinden met de Westelijke Jordaanoever en het gebied in vuur en vlam te zetten". Hij zegt dat dit op alle mogelijke manieren moet worden voorkomen.

De komende periode zullen de Verenigde Staten samen met andere landen de aanvallen van de Jemenitische Houthi-rebellen willen beperken, zo denkt generaal buiten dienst De Kruif. "En Israël zal daadwerkelijk gaan afschalen en plannen maken over een nieuw bestuur in Gaza."

"Ik verwacht dat het geweld op de Westelijke Jordaanoever en van Hezbollah zal doorgaan, maar niet intensiever zal worden dan we nu hebben gezien. De enige onzeker factor is de gijzelaars", vertelt De Kruif. "Daar maak ik me grote zorgen over. Maar die blijven een cruciale rol spelen in de oorlog."