Nederlandse moslims: angst en onrust nemen toe door oorlog Israël-Hamas

Moslims in Nederland voelen grotere onrust en angst sinds het uitbreken van de oorlog tussen Israël en Hamas, zeggen moskeekoepels tegen de NOS. Moslims voelen druk om zich uit te spreken vóór Israël en ervaren intimidatie als zij dat niet doen. Ook zijn ze bang voor geweld en de gevolgen van de oorlog voor hun werk en vriendschappen, vertellen de koepelorganisaties. De politie heeft geen cijfers over incidenten, omdat die moslimdiscriminatie "niet apart registreert".

Stichting Meld Islamofobie riep de islamitische gemeenschap woensdag op incidenten te delen. "Er is veel aandacht voor de angst in de Joodse gemeenschap, dat is heel begrijpelijk en goed. Tegelijkertijd signaleerden we dat er ook sprake is van veel onrust en angst in de moslimgemeenschap en dat moslims die angst en gevoelens niet terugzien in openbare berichtgeving", zegt initiatiefnemer Rahma Bavelaar.

Dat merkt ook Kenan Aslan van moskeekoepel Islamitische Gemeenschap Milli Görüs, waarbij veertig moskeeën in het hele land zijn aangesloten. "Dit is de eerste keer dat ik hiernaar word gevraagd", zegt hij. "Meestal krijg ik de vraag wat ik van Hamas vind."

Ook in de Joodse gemeenschap heerst onrust. Vorige week vrijdag sloten alle drie de Joodse scholen hun deuren een dag, omdat ze betere beveiliging wilden vanuit de gemeente. Er waren geen concrete dreigingen, liet een schooldirecteur weten.

Het aantal meldingen van antisemitisme is wel toegenomen, zegt het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI). Volgende week komt het CIDI met nieuwe cijfers.

Extra beveiliging moskeeën

Aslan van Milli Görüs vroeg de gemeente Rotterdam kort na de start van de oorlog of er rekening wordt gehouden met de veiligheid van islamitische gebedshuizen. De gemeente liet daarop weten dat moskeeën aan de bel kunnen trekken bij dreiging. Aslans moskeeën schroefden daarop zelf de beveiliging op en hij richtte een speciale noodwhatsappgroep op. "Daarin informeren we elkaar over hoe het gaat en worden verhalen gedeeld."

Voor de moskeeën staan nu extra toezichthouders en beveiligers vanuit de eigen gemeenschap. "Ik kijk toch meer achterom als ik richting de moskee loop", zegt Aslan. "Niet dat ik wil vergelijken, maar Joodse instellingen krijgen wél extra politieagenten en marechaussee voor de deur."

Muhsin Köktas van Contactorgaan Moslims en Overheid, vertegenwoordiger van ruim 380 moskeeën in Nederland, herkent de ervaringen van Aslan. "We hebben vaker te maken met islamofobie en bedreigingen." Zijn gebedshuizen doen tegenwoordig de deur dicht tijdens het gebed en laten jongens rond de moskee lopen om alles in de gaten te houden. "Ook hangt nu in bijna elke moskee een beveiligingscamera", vertelt hij. "Maar we organiseren het allemaal zelf."

Speelt ook in de klas

Meld Islamofobie kreeg tot nu toe enkele meldingen binnen. "Maar we verwachten er meer als we langs de scholen gaan, want het speelt ook in de klas", vertelt Bavelaar. Zij merkt dat mensen vooral angstig zijn over de gevolgen van de oorlog tussen Israël en Hamas voor hun werk en persoonlijke relaties, maar ze vrezen ook geweld.

"Een vrouw vertelde dat zij en haar kind werden achtervolgd door een man in de supermarkt die riep: 'Israël gaat jullie allemaal vermoorden'. Ook wordt bij een man het contract met zijn uitgever waarschijnlijk verbroken omdat hij op sociale media steun heeft uitgesproken aan Palestina", vertelt Bavelaar.

"Wat ook heel erg meespeelt in de angst, is de reactie van de overheid", zegt Köktas. "Europese Commissievoorzitter Von der Leyen noemde het afsluiten van elektriciteit en water voor Oekraïense vrouwen door Rusland bijvoorbeeld een oorlogsmisdaad, maar over dezelfde daad door Israël bij de Palestijnen blijft ze stil. Dat is meten met twee maten."

Nederlandse politici spraken kort na de terreuraanslagen door Hamas hun steun voor Israël uit. Köktas ervaart vanuit Den Haag niet die steun voor Palestijnse burgers. "Dat geeft een machteloos gevoel, alsof ik er niet bij hoor. En dan stel je jezelf de vraag: ziet mijn overheid mij ook als een volwaardig burger? Beschermt ze mij? Ik voel mij onveiliger, omdat de overheid niet achter mij staat."

Toch ziet Aslan ook een positieve ontwikkeling. "Sinds de explosie bij het ziekenhuis in Gaza is het onveiligheidsgevoel iets minder geworden. Ik heb het idee dat mensen ons nu minder scheef aankijken en meer met ons meeleven. Maar toch is het jammer dat er een explosie bij een ziekenhuis moet plaatsvinden om dat voor elkaar te krijgen."