De spanningen tussen de leider van de Wagner-groep, Jevgeni Prigozjin, en de Russische president Poetin kwamen afgelopen etmaal tot een ongekende uitbarsting. De escalatie begon vrijdagavond, toen de Wagner-baas uithaalde naar de Russische militaire top. In video's en audioberichten uitte hij forse kritiek op de Russische strategie in Oekraïne, iets wat Prigozjin in het verleden al vaker deed en door Poetin steevast werd getolereerd.
Maar dit keer bleef het niet bij stevige kritiek. In de reeks boodschappen zei Prigozjin dat zijn huurlingen waren begonnen aan een "mars voor gerechtigheid". Hij riep hen op de "kwaadaardige" militaire top van Rusland te stoppen. De Russische geheime dienst FSB kondigde daarop direct een strafrechtelijk onderzoek aan: de Wagner-baas zou zich schuldig hebben gemaakt aan muiterij.
Zaterdagochtend maakte Prigozjin bekend dat zijn huurlingen de grens van Oekraïne naar Rusland waren overgestoken. Kort na die mededeling werd duidelijk dat de Wagner-groep de Zuid-Russische stad Rostov aan de Don had ingenomen.
Daar verscheen Prigozjin voor de camera's:
Ook rondom de stad Voronezj, halverwege Moskou en Rostov, waren schermutselingen. Daar vatte een oliedepot vlam. Mogelijk staken Russische troepen dat zelf in brand om de tegenstander voorraden te ontzeggen.
In een televisietoespraak dreigde president Poetin daarop met harde sancties. Hij betichtte de Wagner-baas, zonder zijn naam expliciet te noemen, van landverraad en zei stevig in te zullen grijpen.
Om 19.30 uur Nederlandse tijd diende zich het keerpunt aan: plotseling werd duidelijk dat de Wagner-baas zijn huurlingen had opgedragen terug te keren naar de bases in Oekraïne, waar ze normaal gesproken zij aan zij vechten met het Russische leger. Eenheden van Wagner waren Moskou toen tot zo'n 200 kilometer genaderd.
De angel leek daarmee, in ieder geval voor nu, uit het conflict tussen Poetin en zijn voormalige vertrouweling Prigozjin.
Wagner-troepen verlaten Rostov met bussen, is te zien op deze beelden van zaterdagavond:
Prigozjin zou tot terugtrekking hebben besloten na bemiddeling van de leider van Belarus, Aleksandr Loekasjenko. Hij geldt als belangrijke bondgenoot van Poetin en bood volgens het Kremlin aan om de twee Russen nader tot elkaar te brengen. Het Russische staatspersbureau Interfax meldde dat Poetin Loekasjenko in een telefoongesprek uitgebreid heeft bedankt voor zijn inspanningen.
Prigozjin naar Belarus
Eerder op de dag had Moskou zich nog schrap gezet voor de komst van de Wagner-huurlingen: in de hoofdstad werden onder meer checkpoints opgeworpen en het Rode Plein afzet. De burgemeester van Moskou riep inwoners op binnen te blijven en maandag niet aan het werk te gaan. Maar na de terugtrekking van de Wagner-huurlingen uit Rostov vanavond leek die dreiging ver weg.
In een nieuwe verklaring van het Kremlin werd bekendgemaakt dat Prigozjin zich in Belarus zal vestigen. Op beelden was te zien dat de Wagner-baas het hoofdkwartier van het zuidelijke militaire district in Rostov aan de Don verliet.
Met zijn 'verhuizing' is de strafzaak tegen Prigozjin volgens het Kremlin afgedaan; huurlingen van het private leger zullen dan ook niet worden gestraft. Volgens Moskou mogen zij zich zelfs aansluiten bij de Russische Defensie.
