Over ruim 25 jaar leven mogelijk drie miljard mensen in gebieden die als 'hotspot' van de wereldwijde opwarming worden gezien. Dat zijn er dan twee keer zo veel als nu, omdat de bevolking daar naar schatting in 2050 is verdubbeld. Ook zitten er harde grenzen aan de mogelijkheden voor mensen om zich aan te passen als de opwarming verder doorzet. Dat blijkt allemaal uit een rapport dat is gepresenteerd op de klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheikh.
De gebieden die gelden als hotspot zijn vooral te vinden in Midden-Amerika, het Midden-Oosten en delen van Afrika en Azië. Met hotspots worden de gebieden bedoeld die het meest gevoelig zijn voor gevaarlijke omstandigheden die samenhangen met klimaatverandering. In de kwetsbaarste landen is het sterftecijfer ongeveer vijftien keer hoger dan in regio's die het minst worden getroffen door de opwarming.
Dat komt bijvoorbeeld door het vaker voorkomen van overstromingen, extreme droogte en stormen. Dit kan er mogelijk toe leiden dat miljoenen mensen uit hun huis en regio worden verdreven. In het rapport, waar tientallen wetenschappers aan hebben meegeschreven, staan de tien belangrijkste klimaat-inzichten opgesomd die recent uit onderzoek zijn voortgekomen.
Harde grenzen
Bij de strijd tegen klimaatverandering gaat het altijd over twee elementen: enerzijds moet de uitstoot van broeikasgassen worden beperkt, anderzijds zullen landen zich moeten aanpassen aan de veranderingen die sowieso optreden. Soms wordt gedacht dat het tweede belangrijker is dan het eerste, omdat er veel mogelijkheden voor aanpassing bestaan. Maar het rapport maakt korte metten met deze gedachte.
"We zijn op een punt aanbeland dat aanpassing aan klimaatverandering nooit in de plaats kan komen van het terugdringen van de uitstoot", zei Johan Rockström, directeur van het Duitse Potsdam Instituut, bij de presentatie van het rapport. Volgens hem leeft er onder wetenschappers frustratie omdat de aanpak van klimaatverandering te traag verloopt.
"Mensen hebben een opmerkelijk vermogen om zich aan te passen", stelt het rapport. Maar als de planeet verder opwarmt, zullen er steeds meer ondraaglijke gevolgen optreden waaraan aanpassing niet langer mogelijk is. Met andere woorden: er zijn harde grenzen aan aanpassing. Deze doen zich voor als hitte te extreem wordt voor het menselijk lichaam of als zeespiegelstijging kustgemeenschappen onder water zet.
Gezondheid
Deze klimaattop gaat vooral over het uitwerken en met name ook daadwerkelijk uitvoeren van eerder gemaakte afspraken. Hoewel klimaatwetenschappers daar eigenlijk tijdens de conferentie een ondergeschikte rol bij spelen, omdat hun werk als basis dient voor de onderhandelingen tussen landen, zou er een nauwere relatie moeten zijn tussen de politiek en de wetenschap, vindt Rockström.
In het rapport wordt ook een duidelijke link gelegd tussen klimaatverandering en de gezondheid van mensen. In elk continent is er inmiddels meer sterfte door hitte. Door de combinatie van hogere temperaturen en droogte nemen daarnaast bosbranden in frequentie toe, wat ook effect heeft op de gezondheid. Verder zullen infectieziekten mogelijk gaan toenemen als gevolg van de opwarming.
