Het aantal aardbevingen in Groningen als gevolg van gaswinning is hoger dan verwacht. Dat meldt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) aan de NOS. Voor het lopende jaar (een 'gasjaar' loopt van 1 oktober tot 1 oktober) was de verwachting dat er zes aardbevingen zouden zijn met een kracht van boven de 1,5, maar dat blijken er nu al acht te zijn. Wat hiervan de oorzaak is, is niet duidelijk.
Daar komt bij dat het niet het eerste jaar is dat er meer aardbevingen zijn dan van tevoren werd ingeschat. "Hoe het kan weten we niet precies, maar het is verontrustend dat het nu al waarschijnlijk de derde keer op rij is dat we hoger uitkomen, en misschien zelfs ook boven het maximum van de bandbreedte zitten", zegt inspecteur-generaal Theodor Kockelkoren van de toezichthouder.
De verwachting van het aantal aardbevingen is een gemiddelde, en daar zit een bandbreedte omheen, legt hij uit. Het maximum van die bandbreedte is elf. Ook de afgelopen jaren zat het aantal aardbevingen aan de bovenkant van die bandbreedte. Dat leidt ertoe dat het SodM onderstreept dat de gaskraan in Groningen echt niet verder open kan, ook niet vanwege de stijgende gasprijzen.
Vanwege de oorlog in Oekraïne en het stoppen van de Russische gasleveranties door Gazprom aan het Nederlandse Gasterra neemt ook de discussie weer toe of meer gas uit Groningen een optie is. Maar volgens Kockelkoren is dat een onhaalbare weg. De kans op een zware aardbeving is ook nu nog aanwezig, zelfs al is de gaswinning de afgelopen jaren al flink teruggeschroefd.
"De kans op een zware aardbeving, van magnitude 4,5 of 5, neemt nog verder toe op het moment dat je meer gas gaat winnen", zegt Kockelkoren. "Een deel van de meest kwetsbare huizen zal dan instorten, waardoor mensen mogelijk komen te overlijden."
We zijn mogelijk te positief geweest.
De Groningse gedeputeerde Johan Hamster, die gaat over de versterkingen, zegt in een reactie: "Het is een verontrustend bericht. Het bewijst nog maar eens dat het niet veilig is in Groningen en dat de versterking sneller moet. Maar het betekent ook dat de gaswinning in 2023 moet stoppen."
Het Staatstoezicht op de Mijnen heeft al eerder aan het ministerie laten weten dat meer onderzoek nodig is, naar de oorzaak van het hogere aantal bevingen. Bekend is dat met het afbouwen en uiteindelijk stoppen van de gaswinning het risico op aardbevingen nog niet verdwijnt. Er zal nog een langdurig na-ijleffect zijn. "Het is voorstelbaar dat we dat na-ijleffect onderschatten. We zijn dus mogelijk te positief geweest. Maar dat weten we nog niet, het kan ook nog steeds toeval zijn." Al maakt het feit dat er nu al meerdere jaren zijn met meer bevingen dan verwacht, de kans op toeval wel steeds kleiner.
Kockelkoren realiseert zich dat de boodschap ingewikkeld is voor mensen buiten Groningen, en zegt: "Het klopt dat we gelukkig tot op heden zulke zware aardbevingen nog niet hebben gezien. En door de aardbevingen die er tot nu toe waren, zijn er nog geen huizen ingestort. Maar het is heel belangrijk om het risico op een dergelijke zware aardbeving waarbij mensen wel bedolven raken onder hun eigen huis, niet nog groter te maken dan het nu al is. Want het is te groot."