Natuurorganisaties zien nu een kans voor het kabinet om door te pakken in het stikstofdossier. Uit een nieuw onderzoek waar de NOS vanochtend over berichtte blijkt dat de Nederlandse beschermde natuur meer last heeft van stikstof dan tot nu toe gedacht werd en dat er harder moet worden ingegrepen om de stikstofdoelen te halen.
"Het is tijd dat het kabinet naar de wetenschap luistert, en niet naar de trekkers", reageren natuurorganisaties.
Boerenorganisaties roepen opnieuw op om juist naar een andere meetmethode te kijken. Ze willen dat de kritische depositiewaarde uit de wet verdwijnt.
Centraal staat kritische depositiewaarde
Het rapport, gemaakt onder VN-toezicht, stelt nieuwe grenzen waarbinnen Nederlandse stikstofnormen in de toekomst moeten blijven. Het rapport gaat over de zogeheten kritische depositiewaarde (KDW), en is waarschijnlijk richtinggevend voor het kabinetsbeleid. De KDW is opgenomen in de wet, en als het kabinet zich aan de eigen afspraken houdt betekent deze nieuwe studie dat stikstofnormen in Nederland moeten worden aangescherpt.
De KDW geeft aan hoeveel stikstof een natuurgebied aankan voordat er schade ontstaat. Uit het onderzoek blijkt dat ongeveer een kwart van de oppervlakte van Nederlandse stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden niet binnen de nieuwe strengere bandbreedte past. Minister Van der Wal van Natuur en Stikstof gaat kijken wat de gevolgen van dit internationale rapport zijn voor het Nederlandse stikstofbeleid. De minister wilde verder niet op de conclusies vooruitlopen. Wel zei ze dat dit de noodzaak laat zien van een snelle aanpak.
Milieuorganisaties zijn sneller met hun conclusies. "Dit onderzoek is van groot belang", reageert Johan Vollenbroek van milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB). "Dit laat zien dat de KDW niet iets is dat in Nederland verzonnen is. Internationale ecologen zijn hier onder toezicht van de VN al tientallen jaren mee bezig. Boeren lijken te suggereren dat de KDW verzonnen is om hen te pesten, maar dat is grote flauwekul."
Een alternatief voor de KDW, waar boeren op aansturen, ziet hij niet voor zich. "Ik heb mij hier zelf ook al tientallen jaren in verdiept, en een andere methode is er simpelweg niet."
'Eenzijdige focus op KDW'
Boerenorganisaties als LTO, Farmers Defence Force en Agractie pleiten voor een wetswijziging. "Wij zien een eenzijdige focus op de KDW", reageert een woordvoerder van LTO. "Maar er moet integraal gekeken worden naar instandhouding van natuurgebieden, die kritiek leveren wij vaker. Die hebben wij ook bij Remkes aan tafel geuit." Bart Kemp van Agractie denkt dat dit nieuwe KDW-rapport "geen enkele invloed" op politieke beslissingen zal hebben die de komende tijd genomen worden.
Woensdag spraken boerenpartijen met het kabinet over de patstelling in het stikstofdossier. Na afloop leek het dat de boeren en het kabinet iets nader tot elkaar waren gekomen. Bij het overleg met gespreksleider Remkes werd afgesproken dat er gekeken wordt naar alternatieven voor de KDW. Ook het vorige kabinet heeft hier al onderzoek naar gedaan, maar kwam toen tot de conclusie dat er geen andere optie is die juridisch houdbaar is.
'Regeltjes en trucjes'
Boeren hopen hartstochtelijk dat de KDW op de schop gaat. De rekenmodellen en metingen die met de KDW samenhangen zijn hun een doorn in het oog. Zij stellen dat schade aan de natuur uit meer bestaat dan enkel stikstofneerslag. Boeren kunnen bovendien alleen iets aan hun eigen stikstofuitstoot doen. Ze zijn niet verantwoordelijk voor alle stikstofneerslag in een nabijgelegen natuurgebied, zo klinkt hun kritiek.
Natuurorganisaties staan hier lijnrecht tegenover. "Het kabinet probeert hier al jaren met regeltjes en trucjes uit te komen, maar het onderwerp wordt vooruitgeschoven terwijl problemen in de natuur toenemen. Het wordt tijd voor harde oplossingen", zegt Vollenbroek.
"Wat mij zo verbaast is dat er in Den Haag zo weinig geluisterd wordt naar de wetenschap", zegt Andy Palmen, directeur van Greenpeace Nederland. "Hier wordt de noodklok steeds geluid, maar in Den Haag lijkt een andere dynamiek gaande te zijn. Het kabinet kijkt met ontevreden groepen naar wat er voor hen nodig is, maar de politiek moet naar rapporten als deze luisteren. Ze moeten luisteren naar de wetenschap, en niet naar trekkers."
