Chiem Balduk
Redacteur online
Chiem Balduk
Redacteur online
Vanochtend vroeg werden diverse delen van Oekraïne opgeschrikt door schoten, explosies en sirenes. Ondanks alle waarschuwingen kwam de Russische invasie in Oekraïne voor veel mensen als een verrassing.
Vier Oekraïners vertellen hoe ze vanochtend werden gewekt en wakker werden in een nachtmerrie.
Lange wachtrijen in Marioepol
"We hebben geen idee wat er gebeurt", stuurde Olga vanochtend vroeg via Telegram. Ze woont in de havenstad Marioepol, in het deel van de Donbas dat tot nu toe onder controle van Oekraïne staat. "We horen voortdurend explosies, maar ik weet niet waar ze plaatsvinden. Ik kan alleen maar bidden dat het goed afloopt."
Ze is vanochtend meteen naar de supermarkt gegaan om, net als veel stadsgenoten, voldoende voedsel in te slaan. "Overal zijn rijen, bij apotheken, bij banken, hoewel de meeste automaten het niet doen. Iedereen is bang dat het eten en de medicijnen opraken."
Voorlopig blijft Olga in de stad en wacht ze af. "We kunnen niet anders."
Relatief rustig in Donetsk
Aan de andere kant van de frontlinie, zo'n 100 kilometer verderop in Donetsk, was het vanochtend relatief rustig, zegt Artjom Fedotov. "Er zijn schoten te horen, maar ze klinken ver weg. Verder weg dan we hier al jaren gewend zijn. De gevechten vinden nu eens niet in ons territorium plaats."
Dat maakt hem niet minder angstig. "Ik ben compleet in de war van wat er gebeurd is. Deze krankzinnige verrassing had ik niet verwacht. Dit had niemand verwacht." Volgens Artjom lijkt het erop dat vooral militaire bases doelwit van Russische aanvallen zijn, dat stelt hem enigszins gerust.
Even later meldt Artjom dat hij een harde knal in zijn buurt hoort. Hij stuurt een filmpje waarop een raketinslag te horen is. Waarvandaan de raket werd afgevuurd, is niet duidelijk. "Je weet hier niets zeker." Hij denkt dat veel inwoners van Donetsk de Russische aanval steunen. "Maar dat is het gevolg van de propaganda die we hier al acht jaar over ons uitgestort krijgen."
Paniek in Kiev
De twintiger Marko woont in een voorstad van Kiev en schrok wakker van zijn telefoon, waarop om 04.00 uur een stroom aan berichten binnenkwam. "Kort daarna hoorde ik de explosies. Toen werd ik echt heel erg bang." Hij herkende het geluid direct: tot enkele jaren geleden woonde hij in Donetsk, waar al sinds 2014 oorlog woedt.
Hij wacht geduldig de aanvallen af, samen met vrienden "op een veilige plek in Kiev". Hij zag dat veel mensen de stad proberen te ontvluchten, maar blijft zelf voorlopig achter. "Ik wil wel naar de Europese Unie, maar ik weet niet hoe ik daar veilig kan komen."
Veilig in grensstad Oezjgorod, vertrek niet mogelijk
Ook in het uiterste westen van het land, in Oezjgorod, is de paniek groot. De grensstad hoorde in het recente verleden bij zowel Slowakije als Hongarije. "We zijn hier nog veilig, in de regio Transkarpatië zijn nog geen schoten gehoord", zegt Nelja Shebak. Desondanks wordt er massaal gehamsterd in de stad, ziet ze.
"Overal heerst paniek. Ik maak me vooral zorgen over mijn familie in het oosten van het land. Gelukkig zijn ze nu nog veilig, zeggen ze." Ze vertrouwt op de optimistische boodschappen vanuit Kiev: "Ze zeggen dat ons leger erg sterk is en Rusland al grote verliezen heeft toegebracht."
De Slowaakse grens is nabij, maar ze steekt hem voorlopig nog niet over. "Mijn man en ik waren van plan komend weekend te vertrekken, maar Poetin was ons voor." Dienstplichtige mannen mogen het land niet verlaten. "En ik ga niet zonder mijn man. Ik wil niet dat hij gaat vechten, want zijn gezondheid is zwak en hij heeft last van paniekaanvallen."
Nelja verwacht dat de Oekraïense regering snel concessies aan Rusland zal doen. "Ze moeten wel, anders gaat het land eraan. Het ging zo goed met ons land de afgelopen jaren, en nu wordt alles weer kapotgemaakt."
