Geen resultaat na urenlang overleg in Berlijn over oorlog Oost-Oekraïne
Nieuw overleg van de zogeheten Normandië-groep over naleving van de Minsk-akkoorden uit 2014 en 2015 heeft geen resultaat opgeleverd. Vertegenwoordigers van Duitsland, Frankrijk, Oekraïne en Rusland konden het in Berlijn na tien uur praten niet eens worden. Het Kremlin heeft in een verklaring laten weten dat er geen vooruitgang is geboekt.
De akkoorden gaan over de status van de twee deelrepublieken in Oost-Oekraïne: Donetsk en Loegansk, waar veel Russisch-sprekenden wonen. "In feite zijn de Minsk-akkoorden een eerlijke staatsrechtelijke poging om recht te doen aan de pluriformiteit van Oekraïne. Dat kan natuurlijk prima gepaard gaan met soevereiniteit, al ondermijnt dat wel het centrale gezag in Kiev", zegt Laurien Crump. Zij is universitair hoofddocent geschiedenis van de internationale betrekkingen aan de Universiteit van Utrecht.
De regering in Kiev wil dan ook liever een uniform, centralistisch geregeerd land en zegt dat ze destijds onder druk is gezet om de akkoorden te tekenen.
Vetorecht over NAVO
Rusland en Oekraïne leggen elk het verdrag anders uit. De Russische hoofdonderhandelaar in Berlijn zegt dat de visie van Oekraïne onduidelijk is. De Oekraïense vertegenwoordiger zegt dat de situatie pas kan kalmeren als de Russische troepen aan de grens met Oekraïne zich terugtrekken.
De bevolking van Donetsk en Loegansk zou vetorecht hebben als het gaat om aansluiting van Oekraïne bij de NAVO. Rusland is er alles aan gelegen dat het akkoord daarom alsnog wordt nageleefd, want het wil niet dat het westerse militaire bondgenootschap zich naar het oosten uitbreidt.
Kijk hier naar de verklaringen van de beide gezanten:
Bij de grens met Oekraïne heeft Rusland meer dan honderdduizend militairen gestationeerd. Moskou wil de garantie dat Oekraïne nooit NAVO-lid zal worden. Ook moeten NAVO-troepen worden teruggetrokken uit Oost-Europese landen, vindt hij. Zonder zulke garanties zal Rusland 'militair-technisch' optreden, zei president Poetin eerder. De NAVO en de VS willen niet toegeven aan de Russische eisen.
Beste bescherming tegen oorlog
Het overleg in Berlijn was een initiatief van de Franse president Macron. Hij wil de Minsk-akkoorden nieuw leven inblazen, want volgens hem kan daardoor het conflict aan de grens deëscaleren en is het de beste bescherming tegen een oorlog in Europa.
Volgende maand willen Duitsland, Frankrijk, Oekraïne en Rusland opnieuw met elkaar op tafel om een oplossing te zoeken voor de oorlog die nu al acht jaar duurt.
Maar er moet volgens Rusland-correspondent Iris de Graaf nog wel wat gebeuren om Rusland en Oekraïne bij elkaar te brengen. "President Poetin eist dat er in Donetsk en Loegansk lokale verkiezingen worden toegestaan. Oekraïne heeft gezegd dat daarover pas gesproken kan worden als de Russische adviseurs en troepen de twee gebieden verlaten."
