Er zijn nog altijd honderdduizenden woningen in Nederland met geheel of gedeeltelijk enkel glas. De bewoners van die huizen hebben extra veel last van de stijgende aardgasprijs: zij betalen honderden euro's extra per jaar om hun huis warm te houden. Het vaakst gaat het om huurders in de commerciële sector, die hier zelf weinig aan kunnen veranderen. Dat blijkt uit een rondgang langs verschillende organisaties en energie-experts door de NOS.
De Woonbond heeft de Tweede Kamer gevraagd om huurders extra tegemoet te komen, door bijvoorbeeld de huren te bevriezen voor woningen met de slechtste energielabels G en F. De energiekosten voor mensen in die huizen kunnen volgens de Woonbond oplopen tot 700 euro extra. Dit raakt vooral huishoudens die een variabel gastarief hebben of waarvan de lopende contracttermijn in deze periode afloopt.
"Als de wind verkeerd staat en het regent buiten, komt het water soms langs de kozijnen naar binnen. Op koude dagen komt het voor dat we met een winterjas aan in huis zitten", zegt Manuel Klesse uit Rotterdam. Hij woont met meerdere mensen in een slecht geïsoleerd appartement. "De warmte blijft gewoon niet binnen, en vliegt vanwege het enkele glas naar buiten. Dit zorgt ervoor dat we hele hoge stookkosten betalen."
Manuel moet nu al flink stoken:
Voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal en TNO stellen dat het zeker om honderdduizenden woningen in Nederland gaat, die nog geheel of gedeeltelijk enkel glas hebben, vooral huizen die particulier worden verhuurd (zie kader). Casper Tigchelaar (TNO) zegt: "Een verhuurder heeft er vaak geen belang bij om een huis beter te isoleren. Want het financiële voordeel van de lagere energieprijs die dit met zich meebrengt merkt de huurder in z'n portemonnee, en de verhuurder vaak niet."
De verhuurder van Manuel Klesse in Rotterdam hebben we meerdere malen geprobeerd te bereiken voor een reactie, maar dat is niet gelukt. Tigchelaar noemt het een groot dilemma in de huursector, en vindt het aan de politiek om dit vraagstuk op te lossen. Net als andere experts benadrukt hij dat dit een goed moment is om het probleem op de agenda te zetten.
"De hogere energieprijzen maken het probleem erg actueel, dus het zou goed zijn als dit 'natuurlijke moment' wordt aangegrepen om woningen sneller te verduurzamen."
Het meest recente onderzoek naar het soort glas dat in huizen zit, dateert volgens het CBS uit 2018. Daaruit blijkt dat 9 procent van het glasoppervlak van woningen nog uit enkel glas bestaat. Het gaat daarbij lang niet altijd om alle ramen van een huis, stelt het CBS. "Er zijn veel woningen met een deel enkel glas en een deel isolatieglas, en dat dan ook weer in allerlei verhoudingen: bijna volledig enkel, bijna volledige isolatie en alles ertussenin", aldus een woordvoerder.
Flinke besparing mogelijk
De vraag is wat mensen nu het beste kunnen doen. "Als je in een woning met enkel glas woont, zou ik morgen de glaszetter bellen", zegt Puk van Meegeren van Milieu Centraal. Zowel met beter isolerende ramen, als bijvoorbeeld spouwmuurisolatie zijn snel meters te maken, en is de overlast niet zo groot. Om subsidie te krijgen, word je wel geacht twee energiebesparende maatregelen tegelijk te nemen.
"In z'n algemeenheid staan mensen best positief tegenover energiebesparing", aldus Van Meegeren, "maar hebben ze nog niet een groot gevoel van urgentie. Hopelijk gaan mensen nu wel die urgentie voelen, vanwege de hogere gasprijs."
Milieu Centraal wijst er overigens op dat ook 'gewoon dubbel glas' onvoldoende isoleert, terwijl dat wel het glas is dat de meeste huizen in Nederland hebben. De organisatie raadt HR++-glas aan, omdat dat nog twee keer zo goed isoleert als gewoon dubbel glas. Slechts 30 procent van het glasoppervlak in de Nederlandse woningvoorraad heeft al HR++. Het gaat daarbij voornamelijk om nieuwbouwwoningen.
Ook Casper Tigchelaar van TNO zegt dat daar nog veel winst te boeken is. "De besparing van dubbel naar HR++ glas is vergelijkbaar met de besparing van enkel naar dubbel glas."