Nog steeds onderzoek naar besmettelijkheid kinderen, 'koorts niet karakteristiek'
Welke rol spelen kinderen bij de verspreiding van het coronavirus? Dat is een van de kernvragen bij de afwegingen over het eventueel versoepelen van de maatregelen om de corona-uitbraak zo goed mogelijk te beteugelen. Tot nu toe weten we dat een covid-infectie bij kinderen meestal mild verloopt en soms ook zonder symptomen.
Dat betekent overigens niet dat kinderen nooit een heel ernstige covid-infectie kunnen oplopen. Zo overleed in België een 12-jarig meisje eraan en in Breda vocht een 16-jarige jongen voor zijn leven op de intensive care.
Het Outbreak Management Team, dat het kabinet adviseert over de maatregelen, heeft vandaag vergaderd over onder meer de rol van kinderen bij de corona-epidemie. In hun advies van 14 april stelden de experts dat heropening van basisscholen en kinderdagverblijven waarschijnlijk weinig effect zal hebben op het aantal IC-bedden dat nodig is, omdat infecties bij kinderen vrijwel steeds mild verlopen.
Maar het zal onvermijdelijk wel leiden tot meer besmettingen van schoolkinderen en hun ouders en mogelijk ook tot meer besmettingen doordat het drukker wordt op straat.
Hoe besmettelijk zijn kinderen?
Dat de infecties bij kinderen in veruit de meeste gevallen niet tot ernstige klachten leiden, staat niet ter discussie. Maar er bestaat wel veel onzekerheid over de mate van besmettelijkheid van kinderen met een milde infectie of een infectie zonder symptomen.
Het RIVM doet sinds 24 maart onderzoek naar de verspreiding van het coronavirus binnen honderd gezinnen. De resultaten daarvan moeten meer informatie opleveren over die rol van kinderen, maar zijn niet te verwachten voor 1 juni.
Verder zijn virologen en epidemiologen wel eensgezind dat mensen met een heftige infectie veel besmettelijker zijn dan mensen met een milde infectie. Maar hoe besmettelijk kinderen met een milde infectie zijn is daarmee nog niet gezegd; hetzelfde geldt voor kinderen die een infectie hebben zonder symptomen.
Groot onderzoek
Onderzoekers van de Universiteit van Campinas in de Braziliaanse deelstaat São Paulo hebben een meta-analyse gedaan van 34 studies met ruim 1100 deelnemers onder de 18 jaar die een covid-19-infectie hebben gehad. Van hen werd ruim 1 procent doodziek en iets meer dan 2 procent ernstig ziek. Ruim de helft van de kinderen uit de studie kreeg geen ziekteverschijnselen, of heel milde.
Maar een kleine minderheid van 16 procent van de kinderen had koorts en nog minder hadden verschijnselen van een luchtweginfectie. Die symptomen komen bij volwassenen bij ruwweg vier op de vijf patiënten voor.
"Koorts en symptomen van luchtweginfecties moeten niet als karakteristiek worden beschouwd voor covid-19 bij kinderen", concluderen de onderzoekers. Dat maakt het lastig om diagnoses te stellen, waardoor dus lang niet altijd bekend is of kinderen een potentiële besmettingsbron zijn. Bovendien komen ze daardoor onder het Nederlandse testbeleid niet in aanmerking voor een coronatest.
Virus in ontlasting
De Braziliaanse wetenschappers signaleren verder dat volgens verschillende studies het coronavirus langere tijd aanwezig blijft in de ontlasting en het neusvocht van kinderen met een milde of geen ziekteverschijnselen.
Een van die studies werd vorige maand gepubliceerd in Nature Medicine. De Chinese onderzoekers hadden ruim 700 kinderen na contact met bewezen patiënten getest op covid-19. Tien testten positief voor het virus. Na behandeling bleef het virus in rectale monsters veel langer aantoonbaar dan in monsters die in de neus werden afgenomen, ook nog nadat de kinderen bij een coronatest negatief waren gebleken.
Een maand eerder hadden andere Chinese onderzoekers in een al even kleine studie in Clinical Infectious Diseases ook al geconcludeerd dat bij kinderen die herstellen van een covid-infectie het virus nog langere tijd in zowel de luchtwegen als de ontlasting zit. In de poep van milde patiënten werd het virus minstens twee weken en in enkele gevallen een maand lang vastgesteld.
Besmettingsroute
Beide onderzoeksgroepen onderstrepen dat hun resultaten "een uitdaging betekenen voor het indammen van de corona-epidemie", omdat "de oraal-fecale besmettingsroute" mogelijk een rol speelt bij de verspreiding van het coronavirus.
De Italiaanse viroloog Massimo Gatti, hoofd infectieziekten van het Sacco Ziekenhuis in Milaan, adviseert om het toilet door te trekken met gesloten deksel. Dat is wenselijk, zei hij in de Italiaanse krant Corriere della Sera, omdat "elke keer dat het toilet wordt doorgetrokken er fijne vochtdruppeltjes met virusdeeltjes ontstaan die besmettelijk kunnen zijn". Dergelijke hygiënemaatregelen lijken echter moeilijk realiseerbaar op basisscholen en kinderdagverblijven.
