Reikhalzend hebben de burgers in West-Nederland er de afgelopen dagen naar uitgekeken, maar nu is het eindelijk zo ver: de zegetocht van de Canadese en Britse troepen is vanochtend begonnen. In alle dorpen en steden waar de geallieerden doorheen trekken, staan de mensen rijendik om hun bevrijders toe te juichen.

Getooid in oranje en zwaaiend met vlaggetjes, schreeuwen en zingen ze hun kelen schor. Vele gezichten zijn getekend door de honger en ontberingen van de afgelopen maanden, maar de vreugde over de herwonnen vrijheid straalt uit hun ogen. Jongeren klimmen op de tanks en jeeps en laten zich meevoeren bij de feestelijke intocht.

Majoor George Beal van de 146e Infanteriebrigade van het 1e Canadese leger weet niet wat hem overkomt. "De mensen zijn helemaal door het dolle heen", vertelt hij. "Ik heb de eer om voorop te rijden, in mijn jeep. In elk dorp en in elke stad staat het vol met mensen. Het is heel moeilijk om er doorheen te komen."

"Ze willen allemaal je hand aanraken of je kussen en ze bedelven ons onder de bloemen. Mijn jeep leek vandaag op een bloemenwinkel. Het maakt alle geleden ontberingen de moeite waard als je de vreugde ziet van deze bevrijde mensen."

In deze video zie je de vreugde bij de burgers als de Canadezen Utrecht binnenrijden:

In de euforie van het bevrijdingsfeest zijn de Nederlanders, en met name jonge vrouwen, diep onder de indruk van de goedgeklede en weldoorvoede Canadezen.

Zo was Maria Haayen van haar stuk gebacht toen ze de eerste tank zag aankomen, waar het hoofd van een Canadese soldaat uit stak: "Al het bloed trok weg uit mijn lichaam en ik dacht: daar heb je de bevrijding. En terwijl de tank dichterbij kwam, raakte ik buiten adem. De soldaat kwam overeind, het leek wel een heilige."

De Britse oorlogscorrespondent Ronald Walker, die meereed met de geallieerde opmars, zag in Utrecht een lawine van mensen op zich afkomen. "Men omhelsde ons en schudde ons de handen in dolle vreugde en uitgelatenheid. Vrouwen en ook mannen met tranen in de ogen herhaalden steeds weer: 'Vijf jaar lang hebben we gewacht en nu zijn jullie hier.' Onze jeep werd gewoonweg overstroomd. Op een gegeven moment bevatte zij meer dan dertig passagiers."

Een andere Britse verslaggever vond de ontvangst van de geallieerden in het centrum van Utrecht "indrukwekkender dan in Parijs". Een reporter van persbureau Reuters kreeg het bijna benauwd van al die vreugde. "Als je eenmaal stilstaat met de jeep ben je een verloren man: je komt wel in, maar niet meer uit de verstrengeling van die enthousiastelingen."

Het uitgelaten publiek leek nauwelijks op te merken dat er in Utrecht ook nog enkele Duitse soldaten waren die op de fiets, in gevechtswagens of met paard en wagen de tegengestelde kant op reden, de stad uit.

In deze video zie je hoe de Canadese bevrijders kamp Amersfoort binnenrijden. Ook in de stad worden ze enthousiast onthaald:

Toch was de situatie nog gevaarlijk. Elders in Utrecht, vlak bij het huis van Anton Mussert, liep een confrontatie tussen bewapende Duitse militairen en leden van de Binnenlandse Strijdkrachten uit op een schietpartij, waarbij tien jonge BS'ers werden gedood.

Onder de veelal ongeoefende leden van de BS heerst nog steeds onduidelijkheid over hun bevoegdheden. Ze mogen niet zelfstandig Duitse soldaten ontwapenen. De opdracht te wachten tot nadere instructies is kennelijk niet overal goed doorgekomen.

Een 49-jarige BS'er in Amsterdam heeft zich de afgelopen dagen zitten verbijten, omdat hij en de mannen die hij onder zijn commando heeft, nog niet in actie mochten komen. Vandaag zag hij een geallieerde voorhoede aankomen in de buurt van Diemen.

"Dit was het historische moment. Van alle kanten werden ze toegejuicht. Wat een vreugde", vertelt hij. Maar toch voelden hij en zijn mannen zich beroerd. "Wij hadden dit zo gaarne meegemaakt in het uniform van de BS. Mijn mannen gingen naar huis, maar in hun hart waren ze zo teleurgesteld, het was hen op het gezicht te lezen. Gelukkig is het niet tot gevechtshandelingen gekomen, maar we zouden ons leven hebben gegeven. Nu het erop aan kwam, werden we niet opgeroepen."

De geallieerde zegetocht is nog niet ten einde. In onder meer Amsterdam, Den Haag en Rotterdam wachten burgers nog vol spanning op de komst van de bevrijders.