Op veel verschillende plaatsen in het land verloopt de bevrijding rommelig, soms zelfs gewelddadig. De Duitsers hebben zich dan officieel overgegeven, ze willen zich niet laten ontwapenen door de Binnenlandse Strijdkrachten, die ze als terroristen zien. Ze hebben liever te maken met de Canadese militairen, maar die zijn het bezette gebied nog niet binnengetrokken.

In meerdere steden en dorpen zijn slachtoffers gevallen bij confrontaties. Onder meer in Westbroek, Vinkeveen en Leersum kwamen mensen om het leven. In Zoetermeer kwamen twee BS'ers om het leven.

De BS-groep in Zoetermeer kwam vanochtend bij elkaar in een schoolgebouw aan de Dorpstraat. Commandant Piet van Driel had van hogerhand uit Delft een bevel ontvangen om 'boven de grond' te komen. Een opmerkelijke opdracht, omdat BS-opperbevelhebber Koot wil dat zijn mannen binnen blijven en zeker niet herkenbaar in het openbaar verschijnen.

Chaos in de school

Het bevel van Koot kwam niet in Zoetermeer terecht. Tientallen BS'ers trokken daarom hun blauwe overall aan en aten rond 12.30 uur gezamenlijk in de school. Plotseling renden Duitse soldaten het schoolplein op en schoten in de lucht. Waarschijnlijk voelden zij zich geprovoceerd, omdat de BS'ers bewapend waren terwijl dat volgens de afspraken nog niet mocht.

Commandant Van Driel riep dat iedereen moest blijven waar hij was. Maar in de school heerste chaos. De mannen kwamen voor het eerst bij elkaar en hadden weinig gevechtservaring. Een deel van hen vluchtte weg en werd gericht beschoten door de Duitsers.

BS'er Wim van Hamersvelt was een van de mannen die in de school onder schot werden gehouden. Hij werd door de Duitsers naar een klaslokaal achter in het gebouw gestuurd en zag vandaaruit wat er buiten gebeurde: "Op de schuilkelder achter de school stonden wel acht Duitse soldaten. Zij schoten voortdurend op onze jongens die de polder in vluchtten en trachtten beschutting te zoeken in sloten of slootkanten."

In de polder kwamen de BS'ers Jan Hoorn en Kees van Eerden om het leven. De twee jonge mannen waren allebei vader en betrokken bij het verzet. Een deel van de BS'ers wordt nog altijd vastgehouden door de Duitsers. Het is onduidelijk of en wanneer zij worden vrijgelaten.

Het gevecht in Zoetermeer had gevolgen voor de BS-groep in het nabijgelegen Berkel en Rodenrijs. Zij verzamelden zich vanochtend bij een veilinggebouw. Vanuit Rotterdam hadden ze te horen gekregen dat ze ongezien en met hun wapens ter versterking naar die stad moesten komen. De BS'ers waren van plan om met boerenwagens te gaan, zodat ze de wapens konden verstoppen tussen de kisten met sla.

De BS'ers die de sla hadden gestoken, kwamen op de weg terug naar het veilinggebouw een overvalwagen met Duitse soldaten tegen. Die waren even daarvoor betrokken bij het gevecht in Zoetermeer en openden het vuur op de boerenwagen.

BS'er Tinus Grootendorst, die in de vrachtauto vol sla die werd beschoten zat, sprong eruit en vluchtte de bloemenveiling uit, waar de paniek was uitgebroken. Hij zag hoe Jan Rozendaal, de commandant van de groep, probeerde de rust te bewaren.

Plotseling

"Behalve Jan Rozendaal zag ik dat iedereen in paniek was geraakt. Met al zijn overredingskracht probeerde hij de ontstane paniek de kop in te drukken. De overval was ook zo plotseling." Bij het veilinggebouw ontstond een groot gevecht.

Aan het eind van de dag is de trieste balans opgemaakt en inmiddels is duidelijk dat BS'ers Willem Thijs, Theo Vis en Niek Vogelaar zijn omgekomen. Hoeveel Duitsers het gevecht niet hebben overleefd is nog onduidelijk, maar het gaat om minimaal zeven soldaten.