Minister Wiersma: maatregelen zullen mestprobleem niet helemaal oplossen

Veehouders moeten zelf ook afwegen hoe ze omgaan met het overschot aan mest. Dat heeft minister Wiersma van Landbouw gezegd in de Tweede Kamer. Het probleem dat veel boeren volgend jaar waarschijnlijk weer met overvolle mestkelders zitten is volgens haar niet makkelijk op te lossen. Uiteindelijk zullen alle maatregelen niet genoeg zijn om te compenseren dat de boeren minder mest mogen uitrijden, maakte ze duidelijk.

"We zitten niet stil. Er wordt elke dag hard aan oplossingen gewerkt. Maar de verantwoordelijkheid ligt ook bij de boer. Veehouders moeten zelf een afweging maken", zei Wiersma. "En ik begrijp dat dat ingrijpend kan zijn."

Nederlandse boeren hadden jarenlang een uitzonderingspositie in de EU, waardoor ze meer mest mochten uitrijden. Maar aan deze derogatie komt nu een eind. Te veel mest belast de natuur.

Toch illegaal uitrijden?

Verschillende Kamerleden wilden weten wat de boodschap van de minister nu eigenlijk betekent voor individuele boeren. CDA-Kamerlid Vedder: "Ik zie eigenlijk maar twee smaken: of koeien naar de slacht of toch stiekem mest uitrijden". Dat laatste zou illegaal zijn en een milieudelict. Wiersma benadrukte dat iedereen, ook boeren, zich aan de wet moeten houden.

De meest acute problemen met volle mestkelders zijn nu opgelost, bleek vanmorgen. Maar de zorgen over de nabije toekomst blijven. Er zijn boeren die stoppen of overstappen naar akkerbouw. Het afvoeren van mest is voor veel veehouders onbetaalbaar geworden.

Ook slaan boeren de mest tijdelijk op, in bassins of speciale plastic zakken. Maar dat verplaatst alleen maar het probleem naar volgend jaar, want dan moeten ze de overtollige mest alsnog afvoeren.

Gisteren werd bekend dat Wiersma een miljard euro wil vrijmaken voor een regeling waardoor boeren vrijwillig met hun bedrijf kunnen stoppen. Oppositiepartijen betwijfelen of dat bedrag genoeg is.

'Mestgezant' voor export

Het kabinet ijvert daarnaast in de EU voor een nieuwe uitzonderingspositie voor Nederland. Verder wordt er binnenkort een 'mestgezant' benoemd, die moet gaan bewerkstelligen dat er meer Nederlandse mest naar het buitenland wordt geëxporteerd.

Ook wil Wiersma meer dierlijke mest laten omzetten in kunstmest. Dit product, Renure, mag dan weer uitgereden worden over de dierlijke mest op de akkers. Wel is daar nog geen definitieve goedkeuring voor van Brussel.

Maar, zo beklemtoonde ze vandaag in het debat, dat hele pakket zal uiteindelijk niet genoeg zijn om het totale mestprobleem op te lossen.

Een meerderheid van de Kamer wil dat Wiersma daarom snel komt met haar visie op de landbouw van de toekomst. Daarin moeten structurele keuzes gemaakt worden. Maar de minister wil dat naar eigen zeggen zorgvuldig doen en daarom wil ze daar later op terugkomen.