Vertraging borstkankeronderzoek houdt aan, tientallen extra sterfgevallen
Vrouwen krijgen nog altijd met vertraging een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. Dat blijkt uit de jaarlijkse monitor bevolkingsonderzoek in opdracht van het RIVM. Hierdoor overlijden op termijn tientallen vrouwen per jaar, wat anders voorkomen had kunnen worden. Volgens het RIVM is er voorlopig geen zicht op verbetering.
Vorig jaar werden vrouwen gemiddeld elke 29 maanden uitgenodigd. Dat is vijf maanden langer dan de tijd waarnaar wordt gestreefd. Oorzaken zijn het tekort aan screeningsmedewerkers en de achterstanden die zijn ontstaan tijdens corona, toen het bevolkingsonderzoek tijdelijk stillag.
Sterfgevallen voorkomen
Het gevolg is dat borstkanker in een aantal gevallen later ontdekt wordt, waardoor zwaardere, duurdere behandelingen nodig zijn en meer mensen overlijden. Op termijn gaat het om dertig tot zestig sterfgevallen per jaar die anders voorkomen hadden kunnen worden.
Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar krijgen een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. Sinds 2019 lukt het niet meer om alle vrouwen elke twee jaar uit te nodigen. In 2021 besloot het ministerie van VWS om die periode tijdelijk te verlengen naar maximaal drie jaar. Maar het is nu onduidelijk hoelang die situatie nog gaat duren. "Op korte termijn zal het niet lukken om weer terug te gaan naar twee jaar", zegt Patricia Hugen van het RIVM.
Vergrootglas
Overigens lukt het ook niet altijd om vrouwen binnen drie jaar een nieuwe uitnodiging te sturen. Bij ruim een op de twintig vrouwen duurde het langer. Bij ruim een kwart viel wel na twee jaar alweer een uitnodiging op de mat. Eind dit jaar komt staatssecretaris Karremans van VWS mogelijk met maatregelen.
Het bevolkingsonderzoek borstkanker ligt al een tijd lang onder een vergrootglas. In juli waarschuwde de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) dat de kwaliteit van het onderzoek onder druk staat omdat de focus te veel ligt op het inhalen van de achterstanden.
In september was er veel commotie over het feit dat vrouwen met dicht borstklierweefsel hierover niet worden geïnformeerd bij het bevolkingsonderzoek, terwijl zij tot twee keer zoveel kans hebben op borstkanker. Staatssecretaris Karremans gaat in overleg met onder meer de Gezondheidsraad en patiëntenvereniging BVN of de vrouwen toch geïnformeerd moeten worden, kondigde hij deze week aan.