Zeehondenopvang Pieterburen gaat na ruim vijftig jaar dicht

Na ruim vijftig jaar komt er binnenkort een einde aan de opvang van zeehonden in Pieterburen. Wat begon met een door Lenie 't Hart ingegraven teiltje in de achtertuin groeide uit tot professionele opvang voor zieke zeehonden. Maar op 5 januari 2025 gaat het complex dicht.

Een paar maanden later opent een nieuwe zeehondenopvang in het Werelderfgoedcentrum Waddenzee, zo'n 25 kilometer verderop in Lauwersoog. Daar kunnen de dieren terecht in acht intensivecare-units, quarantaineverblijven, vijf buitenbaden en een grote showpool.

"Bezoekers kunnen zien hoe ze verzorgd worden", zegt marketingmanager Marco Boshoven bij RTV Noord. "Door een ruit van drie bij twee meter kun je onder water kijken in de showpool."

Voor veel Nederlanders staat Pieterburen in Noord-Groningen synoniem voor de Zeehondenopvang. Maar het onderkomen voldoet niet aan de huidige criteria. "We zijn het grootste zeehondenziekenhuis van Europa", zegt Boshoven. "Onze ambities zijn breder geworden. We willen gaan bouwen aan een nieuwe en betere bewustwording van de relatie tussen mens en natuur. Daarvoor ontbreekt hier de ruimte."

Minder dieren opgevangen

Dus gaat Pieterburen dicht en dat is te zien aan het pand aan de Hoofdstraat 94a. Het houtwerk is hier en daar al verveloos en groen uitgeslagen. De buitenbaden vertonen tekenen van slijtage. Wie goed kijkt, ziet dat alleen het hoognodige wordt uitgegeven aan onderhoud.

Wel druppelen deze herfstvakantie nog bezoekers binnen, veelal ouders met jonge kinderen. "Op dit moment hebben we twaalf zeehonden in de opvang". zegt Boshoven. "Dat zijn er niet zo heel veel. Ik denk dat we hier over het hele jaar ongeveer tweehonderd dieren hebben gehad."

In het nieuwe onderkomen in het Werelderfgoedcentrum worden waarschijnlijk nog minder dieren opgevangen, verwacht Boshoven. "Normaal gesproken zullen het er niet meer dan 160 per jaar zijn. Vroeger, toen het hier nog zeehondencrèche heette, waren het er misschien wel 700 per jaar. Maar de opvattingen over opvang zijn veranderd. Door heel veel zeehonden op te vangen en antibiotica toe te dienen, verzwak je uiteindelijk de populatie."

24 uur observeren

"We nemen zeehonden niet zo snel meer mee", vervolgt hij. "Door ons opgeleide zeehondenwachters observeren ze sowieso 24 uur voordat we überhaupt wat gaan doen. In die tijd wachten we af of een dier zichzelf kan redden, of dat een moeder terugkomt bij een pup. Alle afspraken zijn vastgelegd in het zogeheten zeehondenakkoord, dat is ondertekend door alle partijen die betrokken zijn bij de opvang van zeehonden."

Het is publiek geheim dat oprichtster Lenie 't Hart geen fan is van die 'versoberde' opvang en het liefst alle zieke zeehonden zou helpen. Toen het personeel toch het nieuwe beleid invoerde, vertrok ze in 2012 als directeur. In 2014 stapte ook de raad van toezicht op.

Lift

In de nieuwe opvang worden de bassins gevuld met gefilterd zeewater. In de kelder van het pand staan grote tanks met dit zeewater als buffer voor als er bijvoorbeeld door vervuiling geen water ingenomen kan worden. In Pieterburen zwemmen en zwommen de zeehonden rond in leidingwater.

In het nieuwe onderkomen krijgen de zeehonden straks ook de beschikking over een lift, waarmee ze naar de verdieping kunnen worden verplaatst. Een grijze zeehond die klaar is om vrijgelaten te worden weegt 45 kilo, en zit in een kist van pakweg twintig kilo. "Je kan niet van het personeel verwachten dat ze daarmee gaan sjouwen."