Veel steun voor Duitse wapenleveranties aan Israël in parlement, kritiek onder bevolking
De meeste Duitsers zijn tegen de wapenleveranties aan Israël, volgens een nieuwe peiling. Tegelijk strijden partijen in het parlement over de vraag of Duitsland zijn historische verantwoordelijkheid wel serieus neemt.
Volgens de christendemocratische oppositieleider Friedrich Merz heeft de regering in de afgelopen maanden de export van 'een reeks' wapenleveringen geblokkeerd, iets wat de regering ontkent.
Bondskanselier Scholz herhaalde afgelopen week in de Bondsdag dat Duitsland wapens aan Israël heeft geleverd en blijft leveren. Duitsland moet het Israël "mogelijk blijven maken zich te verdedigen", aldus Scholz.
Verdere details over de wapenleveringen zegt de regering niet bekend te kunnen maken, omdat die geheim zijn.
Verklaring Israël
Onder de Duitsers lijkt er geen overtuigende steun te zijn voor de leveringen. Volgens een peiling van Forsa staat maar 31 procent van de bevolking erachter, en 60 procent niet. De mate van afwijzing varieert, maar is breed: onder aanhangers van alle politieke partijen zijn de tegenstanders in de meerderheid.
De Duitse regering zou van Israël een verzekering hebben geëist dat het land met Duitse wapens geen volkenrechtenschendingen begaat in de strijd tegen Hamas.
Duitsland is vanwege de wapenleveringen al verschillende keren voor de rechter gesleept voor mogelijke hulp bij volkenmoord in Gaza, tot nu toe zonder succes.
'Diep schamen'
De verzekering die de regering van Israël zou hebben geëist, leidt ook binnen de regeringscoalitie tot kritiek. Als het klopt, zo zei de uitgesproken liberale politicus Wolfgang Kubicki in het parlement, "dan moet eenieder die zich ook maar een beetje bewust is van de Duitse historische schuld zich diep schamen." Met die historische schuld doelt hij op de Holocaust.
Juist vanwege die historische schuld noemde Scholz, net als zijn voorganger Merkel, de veiligheid van Israël eerder meermaals 'Staatsräson'. Een begrip dat betekent dat de verdediging van Israël van fundamenteel belang is voor de Duitse staat zelf.
Afgelopen jaar schroefde Duitsland de wapenleveringen aan Israël op tot ruim 323 miljoen euro, tien keer zoveel als het jaar ervoor. Daarmee was Duitsland na de VS de grootste wapenleverancier voor Israël. De meeste exportvergunningen die voor die leveringen nodig zijn, verleende de regering kort na 7 oktober.
'Munitie alleen voor trainingsdoeleinden'
Bij het merendeel daarvan ging het om goederen als helmen, beschermende kleding en communicatieapparatuur. Zo'n 20 miljoen euro schaart de regering onder de categorie oorlogswapens, zoals munitie en antitankwapens.
Dat die munitie is ingezet om volkenrechten in Gaza te schenden is onwaarschijnlijk, suggereerden de advocaten van de Duitse regering afgelopen april tijdens de rechtszaak die Nicaragua tegen Duitsland had aangespannen. Die zou alleen voor trainingsdoeleinden gediend hebben en ongeschikt zijn voor inzet in een oorlog.
Blokkade?
Hoewel Duitsland dus als vaste bondgenoot van Israël geldt, meldden Duitse media dat Duitsland tussen maart en augustus geen vergunningen voor de export van oorlogswapens aan Israël meer heeft verleend. De regering ontkent dat het om een blokkade ging.
Volgens weekblad Der Spiegel was de Duitse regering met de Israëlische regering in gesprek over een verklaring dat met de wapens geen volkenrechten geschonden worden. Dat zou Duitsland helpen om zich in te dekken bij eventuele nieuwe rechtszaken.
Britse, Amerikaanse en Duitse inzet
Ondertussen namen de zorgen over het optreden van de Israëlische strijdkrachten internationaal toe. Begin september schortten de Britten een deel van de wapenexportvergunningen voor Israël op, uit zorg over schendingen van het internationaal recht.
Onlangs waarschuwde de Amerikaanse regering dat de militaire steun in gevaar komt als de Israëlische regering niet meer doet om de humanitaire situatie in Gaza te verbeteren.
Duitsland lijkt nu weer verder te gaan met wapenleveringen. Volgens Der Spiegel heeft Israël de door Duitsland geëiste verklaring inmiddels ondertekend.
In de afgelopen twee maanden leverde Duitsland voor zo'n 31 miljoen euro aan wapens, blijkt uit cijfers die persbureau DPA heeft ingezien. Om wat voor wapens het gaat, is niet duidelijk.