Verbazing en verwondering na wereldrecord Chepngetich: 'Vrouwen bezig aan inhaalslag'

• Anne van Eijk

  redacteur NOS Sport

"Gekkenwerk. Na de 30 kilometer-grens is het gebeurd, ze klapt in elkaar. Deze snelheid kan ze niet volhouden." Zo beleeft Michel Boeting, atletenmanager van meerdere Keniaanse atleten, de marathon van Chicago. Hij ziet Ruth Chepngetich een verbluffend snel wereldrecord lopen: 2.09.56.

"Ik zag dit echt niet aankomen. Tot gisteren dacht ik nog dat er niet onder de 2.10 gelopen zou worden. Toch is het gebeurd. Ik denk dat niemand dit verwacht had."

Dat kwam ook omdat onder anderen Chepngetich vooraf niet wilde vertellen op welke tijd ze wegging in Chicago. "Er werd heel mysterieus gedaan", volgens Boeting. "Normaal gesproken is iedereen heel open, omdat dat belangrijk is voor de atleten om te bepalen in welke groep ze gaan lopen."

Waarom dat dit keer niet het geval was, weet Boeting niet precies. "Maar er aasden volgens mij wel meer atleten op een wereldrecord. Misschien was het tactisch, zodat ze elkaar niet wijzer zouden maken dan ze waren."

Snelle start

De 30-jarige Chepngetich heeft als handelsmerk dat ze er volle bak invliegt bij een marathon. Jos Hermens, tevens atletenmanager: "Dat is haar stijl. Ze is de afgelopen jaren wel vaker ongelooflijk hard gestart, maar elke keer viel ze behoorlijk terug. Nu in Chicago vertrok ze wéér heel hard, maar om dan ook zo hard te finishen, is ongelooflijk. Ik ben onder de indruk."

Inherent aan zo'n buitengewone prestatie zijn de twijfels. Zou er wellicht doping in het spel zijn? Die kanttekeningen zijn logisch, volgens Boeting. "Altijd als er iets gebeurt dat je niet kunt bevatten, ga je speculeren. Dat is een beetje sport-eigen."

Maar, zo weet Boeting, de afgelopen vijf jaar is er in Kenia een solide anti-dopingsysteem opgezet. "Zeker topatleten worden grondig gecontroleerd. Als iemand iets doet wat niet mag, loopt die wel tegen de lamp. Zolang iemand niet tegen de lamp is gelopen, moeten we geloven dat diegene schoon is."

Boeting benadrukt: "Atleten die een wereldrecord lopen, zijn natuurlijk hoe dan ook bijzonder. Wereldrecords worden niet door koekenbakkers gelopen. En Chepngetich komt natuurlijk niet uit het niks. Ze loopt al jaren hard", weet Boeting.

Inhaalslag

Daarnaast zijn de vrouwen sowieso bezig aan een inhaalslag op de mannen in de marathon, vertelt Hermens. "Maar die inhaalslag gaat nu wel heel hard. Tigst Assefa liep vorig jaar al twee minuten van het wereldrecord af en nu gebeurt het opnieuw. Een superprestatie."

Dat die inhaalslag gaande is, heeft volgens Hermens onder andere te maken met vrouwenemancipatie. "De meeste topatleten op de langere loopnummers komen uit Afrika en daar is de man-vrouwverhouding nog een stuk traditioneler dan hier. Maar steeds meer meisjes gaan hardlopen. Dat heeft ook te maken met een voorbeeldrol van de wereldtoppers."

Hermens: "Er is absoluut een ontwikkeling bij de vrouwen. Dat komt ook door het nieuwe schoeisel. Dat kan zo een paar minuten schelen. Daarnaast gaan vrouwen ook steeds harder trainen, vergelijkbaar met de mannen. En er zijn nieuwe drankjes ontwikkeld, waar dubbel zo veel koolhydraten in zitten. Daar maken ze ook grote progressie op."

Dat het verschil tussen het wereldrecord bij de mannen (2.00.35) en de vrouwen nog 'slechts' negen minuten bedraagt, is volgens Hermens te verklaren. "Tientallen jaren geleden werd er al voorspeld dat vrouwen op de marathon dichter bij de mannen zouden komen en zelfs dat ze misschien even hard zouden kunnen lopen."

Energieverbranding

Dat vrouwen in het voordeel zijn op een langere afstand, heeft te maken met de energieverbranding, die bij de vrouwen efficiënter verloopt dan bij mannen. Vrouwen schakelen namelijk sneller over op vetverbranding, waardoor ze op langere afstanden minder koolhydraten en eiwitten verbranden en in het voordeel zijn ten opzichte van mannen.

Waar de grens ongeveer ligt voor de marathontijden, daar durven Boeting en Hermens zich niet aan te wagen. Maar dat het nóg sneller kan, dat weten ze wel vrij zeker. Boeting: "Maar dan heb je wel iemand nodig die erin gelooft, de fysieke kwaliteiten heeft én de durf heeft er net zo hard in te vliegen als Chepngetich. Iemand die ook durft te verliezen."

"Misschien is Sifan Hassan dat wel. Zij versloeg Chepngetich vorig jaar nog in Chicago."