Kabinet wil grens kunnen stellen aan prijs gebruik warmtenet

• 

  Rob Koster

  Economieverslaggever

De overheid wil een grens kunnen stellen aan de prijs die huishoudens betalen voor het gebruik van een warmtenet. Dat schrijft minister Hermans van Klimaat en Groene Groei aan de Tweede Kamer. Wijziging van de Wet Collectieve Warmte moet burgers beschermen tegen "excessief hoge leveringslasten".

Vanwege de hoge kosten voor huishoudens die gebruik maken van een warmtenet, ook wel bekend als stadsverwarming, liggen veel projecten op dit moment stil. De vier grote steden liggen overhoop met energiebedrijven en woningcorporaties over de kosten.

Waar warmtenetten op korte termijn duur zijn voor zowel de exploitant als de gebruiker, is het toch van belang dat ze er komen, schrijft de minister. Als woningcorporaties afzien van een warmtenet en met elektrische warmtepompen gaan werken, neemt de druk op het elektriciteitsnet nog verder toe. Warmtenetten zijn een goede manier om minder goed geïsoleerde huizen zonder al te kostbare verbouwing duurzaam te verwarmen.

Financiering nog niet rond

Het is aan de overheid om samen met energiebedrijven een manier ter vinden om warmtenetten voor huishoudens betaalbaar te houden. De oplossingen hier voor kosten allemaal geld, dat grotendeels nog gevonden moet worden, schrijft de minister.

Ook de financiering van een mogelijk prijsplafond voor warmtenetten is nog niet geregeld. Bij het prijsplafond voor de energierekening in 2023 nam de overheid het verschil tussen het plafond en de werkelijke prijs voor zijn rekening. Hoe het verschil tussen een door de overheid afgedwongen limiet en de kostprijs voor een warmtenet betaald moet worden, is nog niet duidelijk.

De minister waarschuwt in de brief ook dat mensen zich niet rijk moeten rekenen met de relatief lage gasprijs op dit moment. Niet alleen kunnen geopolitieke omstandigheden die gasprijs weer heel snel laten stijgen, ook nieuwe regels zullen leiden tot een prijsstijging. Over een paar jaar zullen ook energiebedrijven CO2-rechten moeten kopen voor de levering van gas.

Nu geldt deze zogenoemde Europese ETS-regeling alleen voor de industrie en de lucht -en scheepvaart. De rechten die energiebedrijven voor de verkoop van gas moeten kopen, zullen doorberekend worden in de prijs voor de consument. Op termijn worden warmtenetten daarom waarschijnlijk financieel aantrekkelijker, staat in de Kamerbrief.

De Tweede Kamer bespreekt dit najaar de Wet Collectieve Warmte. Niet alleen de prijs van warmte speelt een rol in het debat. De wet schrijft voor dat de overheid - in dit specifieke geval de gemeenten - een meerderheidsaandeel in de exploitatie van warmtenetten moet hebben.

Het vorige kabinet wilde hiermee de belangen van de burgers die afhankelijk zijn van een warmtenet beschermen. Ondertussen dreigen de grote energiebedrijven die ervaring hebben met warmtenetten zich hier nu van af te keren. Vattenfall en Eneco voelen er weinig voor om risicovolle investeringen te doen in warmtenetten zonder dat ze er zeggenschap over hebben.